Tural, Uğur2024-07-122024-07-1220192019-05Tural, U. (2019). Soruşturmaya yer olmadığına dair karar (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.https://hdl.handle.net/20.500.12415/11470“Soruşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar”, “Soruşturma Yapılmasına Yer Olmadığına Dair Karar”, Soruşturmama Kararı” veya “Soruşturma Yapılmasına Yer Olmadığı Kararı” olarak ifade edilen karar Ceza Muhakemesi Hukukumuzda yeni bir karar türü olarak CMK m. 158/6 ile yerini almıştır. Bu kararın soruşturma evresi başlamadan veriliyor olması kurumun en önemli yönü olup, konusu suç teşkil etmeyen ihbar ve şikâyetler nedeniyle bireylerin ceza soruşturmalarına muhatap edilmeleri ve şüpheli sıfatı almaları soruşturmaya yer olmadığı kararı ile engellenmiş olacaktır. Söz konusu karar, konusu suç teşkil etmediği herhangi bir araştırma yapmaksızın dahi açıkça anlaşılır olan veya soyut ve genel nitelikte kalan ihbar ve şikâyetlerle ilgili olarak Cumhuriyet savcılarınca soruşturma başlatılmadan, yapacakları ön değerlendirme neticesi verilecektir. Böylelikle kişilerin lekelenmeme haklarının en baştan güvence altına alınarak bir hukuki himaye sağlandığı söylenebilir. Bu kapsamda yeterli niteliğe sahip olmayan ihbar ve şikâyetler bu hukuki himayenin sağladığı güvencenin filtresinden geçerek ceza muhakemesinde yürüyüşü engellenmiş olacaktır. Kuruma uygulayıcılar tarafından yeterince müracaat edilmesi durumunda adli yargıda iş yoğunluğunda ciddi manada azalma ve konusu suç teşkil etmeyen ihbar ve şikâyetler nedeniyle de kişilerin yersiz soruşturmalardan korunması hedeflenmektedir. Keza lekelenmeme hakkı ve masumiyet karinesi kişilerin haklarında soruşturma başlatılma ihtimali olan bir adli sürece karşı soruşturma evresi başlatılmadan dahi evleviyetle korunmasını gerektirmektedir. Bunu sağlamak Devletin pozitif yükümlülükleri arasında olup, konusu suç teşkil etmediği açıkça anlaşılan veya soyut ve genel nitelikte kalan ihbar ve şikâyetler getirilen kurum ile soruşturulmaksızın ve en makul sürede sonlandırılması gerekmektedir. Bununla beraber Cumhuriyet savcıları önlerine gelen ihbar ve şikâyetin suç oluşturup oluşturmadığı hususunda en ufak bir tereddütte kalmaları durumunda kuruma başvurulamayacak, soruşturma başlatılacaktır. Bu aşamadan sonra da kurum geçmişe dönük olarak artık işletilemeyecektir. Dolayısıyla soruşturmayı başlatıp-başlatmama konusunda takdir hakkını kullanacak olan Cumhuriyet savcılarının verecekleri karar ile ciddi bir rol üstlendikleri söylenebilir.“Decisions of No Ground for Investigation”, “Decisions of No Ground for Making Investigation”, “Decision of not Investigating” or “The Decision of No Ground for Investigation” which is regulated in article 158/6 of Criminal Procedure Code (CPC), takes place in our Criminal Procedure Law, as a new type of decision. The most important aspect of this institution is that this decision is made before the investigation phase begins. By this way, individuals will be prevented from being subject to the criminal investigations, due to the complaintsthat do not constitute a criminal offense and also will be prevented from taking suspicious positions unnecessarily. This decisions will be made, after the preliminary evaluation of the public prosecutors, in the cases of complaints that can be clearly understood that it does not constitute a subject offense even without conducting any investigations. This decision can be made also in the case of that complaints are abstract and general. Thus, it can be said that a legal bar was created by securing the individual’s “Right not to be Labelled as Criminal” from the beginning. Notices and complaints that do not have sufficient qualities will be struck by this legal barrier. If this institution is applied properly by the public prosecutors, there will be serious fall of the workload of the ordinary courts and on the other side individuals will be protected from the unnecesesary investigations due to the complaints that do not constitute a criminal offense. Likewise, “Right not to be Labelled as Criminal” and “the presumption of innocence” require that individuals to be protected even before the investigation phase starts. It is one of the positive obligations of the States, to conclude the judicial process in the most reasonable time, without being investigated with this institution that brought complaints that can be clearly understood that it does not constitute a subject offense or which are abstract and general in nature. On the other hand, the institution will not be apllied and the investigation will be initiated. If the public prosecutors have some doubts about that the complaints may execute a criminal offence. After this stage, the institution will no longer be operated retrospectively. Therefore, it can be said that the public prosecutors, who have the authority to start the investigation, have taken a serious role about the application of this institution.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessSoruşturmaSavcıİhbar ve ŞikâyetLekelenmeme HakkıKararInvestigationPublic ProsecutorNotification or ComplaintDecisions of No Ground for InvestigationMaster Thesis