Yazar "Kalender Aybakan, Selda" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Yayın
    Suriyeli çocukların eğitim hakkına erişim sorunlarının ebeveynlerin bakış açısından incelenmesi
    (Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2024) Kalender Aybakan, Selda; Taşğın, Neşe Şahin
    Bu çalışmada Suriyeli çocukların eğitim hakkına erişim sorunları ebeveynlerin bakış açısından incelenerek alan araştırması ile ortaya konulmuştur. Eğitim hakkı temel bir insan hakkı olup başta İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi (İHEB) olmak üzere çok sayıda temel insan hakları sözleşmesinde yer almaktadır. Eğitimin öncelikle bir hak olduğunu kabul ederek erişilebilirliğini desteklemek gerekir. Bir insan hakkı olarak eğitim hakkı, Kuçuradi’nin insan hakları görüşü temel alınarak uluslararası sözleşmelerle birlikte ele alınmıştır. Bu araştırmanın ortaya çıkmasına neden olan problem göç olgusunun yetişkinlere göre daha hasar verici etkisine maruz kalan okul terki yaşamış ya da hiç okul kaydı yapılmamış Suriyeli çocukların en temel haklardan biri olan eğitim hakkına erişememesidir. Suriyeli çocukların eğitim hakkına erişmesine engel olan oldukça fazla neden ve durum bulunmaktadır. Eğitim hakkına erişemeyen ya da erişememiş çocukların ebeveynlerle yapılan görüşmeler aracılığıyla, çocukların eğitim sistemine dahil olamamalarının nedenleri incelenmiştir. Araştırmada, niteliksel araştırma yöntemi kullanılarak derinlemesine görüşme tekniği uygulanmış ve kartopu örnekleme yöntemi aracılığıyla katılımcılara erişilmiştir. Araştırma kapsamında, on beş kadın ve beş erkek olmak üzere toplam yirmi birey ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, katılımcılarla yapılan görüşmeler sonucunda çocuklarının eğitim hakkına erişim sorunlarının en temelinde yoksulluğun bulunduğu belirlenmiştir. Türkiye’de yüksek enflasyon, Covid-19 salgını nedeniyle pandemi döneminin yaşanması vb. sebeplerle son yıllarda yaşanan ekonomik sorunların en başta çocuklar olmak üzere tüm aile bireylerini etkilediğine dair bulgular görülmektedir. Yoksulluk sorununun yanı sıra Suriyeli çocukların dil engeli, toplumsal cinsiyet eşitsizliği, ayrımcılık, ırkçılık, kimlik sorunları, geleceğe dair belirsizlik nedenleriyle eğitim hakkına erişememelerine dair bulgular ortaya çıkmıştır. Eğitim hakkına erişim sorununun en temelinde yoksulluğun olduğu ancak ebeveynlerin önemli bir kısmının da Türkiye’de ve Suriye’de geleceklerinin nasıl şekilleneceğine dair endişelerinin bulunduğu, bu durumun ise çocukların eğitim hakkına erişimini etkilediği görülmektedir. Ebeveynlerin eğitim hakkına bakış açıları genellikle çocuklarının okula gitmesi yönündedir. Katılımcıların “eğitim hakkı ve zorunlu eğitim” tanımlamalarında çoğunlukla zorlandıkları görülmüş olup, eğitime erişimi bir "hak" olarak gören katılımcı sayısı oldukça azdır. Eğitimin “hak” olduğunu ifade eden katılımcıların diğer katılımcılara göre eğitim seviyelerinin yüksek olduğu bulgular arasında yer almaktadır. Başta kimlik sorunu olmak üzere mevzuatta yaşanan sorunlar nedeniyle de çocukların eğitim hakkına erişemediği bulgusu da ortaya çıkan başka bir husustur. Çocukların eğitim hakkına erişiminin sağlanmasında ebeveynlerin ve devletin sorumluluklarına ilişkin yapılan görüşmeler neticinde ise ebeveynlerin çoğunlukla kendi sorumluluklarını konu edinmedikleri, özellikle ekonomik olarak zorluklar yaşandığı ve devletin bu konuda çocukların eğitim hakkına erişebilmesi için aileleri desteklemesi gerektiğine dair bulgular ortaya çıkmıştır. Okul çağında bulunan Suriyeli çocukların eğitime erişimlerinin desteklenmesinde öncelikle sorunların ortaya çıkarılması önem arz etmektedir. Literatürde, ebeveynlerle yapılmış araştırma görece daha az olduğundan, bu araştırmanın çocukların eğitime dahil olamama nedenlerine ilişkin daha derinlikli açıklamalar getirmesi ve literatüre bu anlamda katkıda bulunması hedeflenmiştir.