Egemene reddiye: Hart’ın Austin eleştirisi
dc.contributor.author | Şahin Ceylan, Şule | |
dc.date.accessioned | 2024-07-12T20:40:33Z | |
dc.date.available | 2024-07-12T20:40:33Z | |
dc.date.issued | 2012 | en_US |
dc.department | Fakülteler, Hukuk Fakültesi, Hukuk Bölümü | en_US |
dc.description.abstract | Ondokuzuncu yüzyılın en önemli hukuk düşünürlerinden olan ve hukuk, hak, ödev gibi önemli hukuk kavramlarını analitik yöntemle ele alan John Austin’in (1790-1859) yaşadığı dönemde bir öncü sayıldığını söylemek pek de abartılı bir ifade olmayacaktır. The Province of Jurisprudence Determined (1832) isimli temel eseriyle hukuk düşüncesine bilimsellik kazandırarak ahlak ve siyaset felsefelerinin branşı olmaktan kurtarmış ve hukuksal pozitivist kuramı sistemli bir bütüne dönüştürmüştür. Hobbes, Hume ve Bentham’da ilk izleri görülen kurama gerçek formunu kazandıran Austin, inceleme nesnesi olarak hukuku ve hukuksal kavramları kabul eder . Bunlara ahlaken tarafsız ve tanımlayıcı bir yöntemle yaklaşmakta, doğal hukukun egemenliğini neredeyse hasmı kadar iddialı bir savla sarsmaktadır: Hukuk, egemenin tehditle desteklenen buyruklarıdır. Artık hukukun merkezine değerler veya yargılar değil, Hobbes’tan ödünç alınan bir egemen ve tartışma kabul etmez buyrukları yerleşmektedir. Her ne kadar ilahi yasalar ve yerleşik ahlak yasalarının varlığı yadsınmamaktaysa da, hukuk ilminin sınırları salt hukuksal öğeler ve bunların analitik çözümlemesiyle çizilmektedir. Austin’den yüzyıl kadar sonra yaşayan ve İngiliz hukuk düşüncesindeki pozitivist eğilimi sürdüren H.L.A. Hart’ın görüşlerinin bu makaleye konu olmasının nedeni, kuramını büyük ölçüde İngiliz hukuksal pozitivizminin en önemli ismi sayılan Austin’e yönelttiği eleştiriler üzerine inşa etmesidir. Hart’ın hukuk düşüncesine bu vesileyle yaptığı katkılardan birisi, farklı iki geleneği simgeleyen (faydacılık etkisindeki) analitik pozitivizm ile dil felsefesini yan yana getirmesidir . Austin’de de rastladığımız kavramsal analiz, Hart’la birlikte betimleyici sosyoloji alanında kullanılan çok işlevli bir enstrumana dönüşür. Ancak Hart’ın ve diğer pozitivistlerin kavramsal çerçeve oluşturmaktaki ısrarı, ‘hukuk’u tanımlamaktan ziyade (toplumsal ve kurumsal bağlantılarını dikkate alarak) hukuk kavramının özünü anlama uğraşına dayanır. Hart’ın bu doğrultuda ortaya koyduğu çaba hukuksal pozitivizmin gidişatını değiştirmektedir. Kuramın temel savı olan hukuk ile ahlak ayrımının yanına, hukukun katı amprik kavramlarla incelenmesinin yerindesizliği de eklenmektedir. Tavizsiz amprizm ile hukukun buyruk formunda algılanması birleşerek sınırlı ve dışsal bir yaklaşıma sebep olmakta , kurumlara ve edimlere katılımcının gözünden bakılmasını engellemektedir. Hart bu sakıncaları gidermek adına Austin’in kuramı özelinde, buyruk teorilerinin bütününü eleştirir. Aralarından Austin’i seçmesi, katı bir şekilde yargılar görünürken, aslında kullandığı yöntemi onaylamasından ve kendi kuramının malzemesini buradan çıkarmasından kaynaklanır. Zira adıyla birlikte anılan çalışması The Concept of Law’ın neredeyse üçte birine denk gelen ve başlangıç kısmında yer alan üç bölümün Austin eleştirisine ayrılması tesadüf olmasa gerektir . Austin’in hukukun zorunlu unsurları olarak nitelendirdiği egemen, yaptırım ve egemenin tehditle (yaptırımla) desteklenen buyruklarının (emirlerinin) incelenmesi, Hart’ın kuramındaki ayrıntılı analizin ilk ayağını oluşturur. Bu makalede öncelikle Austin’in hukuk kuramının temel özelliklerine değinilecek, ardından kendisi de bir hukuksal pozitivist olan Hart’ın neden hukuku buyruklarla sınırlandırmadığı sorusunun cevabı The Concept of Law’da aranacaktır. Bu amaçla Hart’ın buyruklar ve egemenle ilgili eleştirileri ayrı başlıklar altında incelenecek ve yeri geldikçe eleştiriye kaynaklık eden düşünürlere değinilecektir | en_US |
dc.identifier.citation | Şahin Ceylan, Ş. (2012). Egemene reddiye: Hart’ın Austin eleştirisi. Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2(1), s. 27-53. | en_US |
dc.identifier.endpage | 53 | en_US |
dc.identifier.issn | 1303-5630 | |
dc.identifier.issue | 1 | en_US |
dc.identifier.startpage | 27 | en_US |
dc.identifier.uri | https://jurix.com.tr/article/3774 | |
dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12415/1313 | |
dc.identifier.volume | 2 | en_US |
dc.institutionauthor | Şahin Ceylan, Şule | |
dc.language.iso | tr | en_US |
dc.publisher | Maltepe Üniversitesi | en_US |
dc.relation.ispartof | Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi | en_US |
dc.relation.publicationcategory | Ulusal Editör Denetimli Degide Makale | en_US |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
dc.snmz | KY02613 | |
dc.subject | John Austin | en_US |
dc.subject | Herbert Lionel Adolphus Hart | en_US |
dc.title | Egemene reddiye: Hart’ın Austin eleştirisi | en_US |
dc.type | Article | |
dspace.entity.type | Publication |