Egemene reddiye: Hart’ın Austin eleştirisi

dc.contributor.authorŞahin Ceylan, Şule
dc.date.accessioned2024-07-12T20:40:33Z
dc.date.available2024-07-12T20:40:33Z
dc.date.issued2012en_US
dc.departmentFakülteler, Hukuk Fakültesi, Hukuk Bölümüen_US
dc.description.abstractOndokuzuncu yüzyılın en önemli hukuk düşünürlerinden olan ve hukuk, hak, ödev gibi önemli hukuk kavramlarını analitik yöntemle ele alan John Austin’in (1790-1859) yaşadığı dönemde bir öncü sayıldığını söylemek pek de abartılı bir ifade olmayacaktır. The Province of Jurisprudence Determined (1832) isimli temel eseriyle hukuk düşüncesine bilimsellik kazandırarak ahlak ve siyaset felsefelerinin branşı olmaktan kurtarmış ve hukuksal pozitivist kuramı sistemli bir bütüne dönüştürmüştür. Hobbes, Hume ve Bentham’da ilk izleri görülen kurama gerçek formunu kazandıran Austin, inceleme nesnesi olarak hukuku ve hukuksal kavramları kabul eder . Bunlara ahlaken tarafsız ve tanımlayıcı bir yöntemle yaklaşmakta, doğal hukukun egemenliğini neredeyse hasmı kadar iddialı bir savla sarsmaktadır: Hukuk, egemenin tehditle desteklenen buyruklarıdır. Artık hukukun merkezine değerler veya yargılar değil, Hobbes’tan ödünç alınan bir egemen ve tartışma kabul etmez buyrukları yerleşmektedir. Her ne kadar ilahi yasalar ve yerleşik ahlak yasalarının varlığı yadsınmamaktaysa da, hukuk ilminin sınırları salt hukuksal öğeler ve bunların analitik çözümlemesiyle çizilmektedir. Austin’den yüzyıl kadar sonra yaşayan ve İngiliz hukuk düşüncesindeki pozitivist eğilimi sürdüren H.L.A. Hart’ın görüşlerinin bu makaleye konu olmasının nedeni, kuramını büyük ölçüde İngiliz hukuksal pozitivizminin en önemli ismi sayılan Austin’e yönelttiği eleştiriler üzerine inşa etmesidir. Hart’ın hukuk düşüncesine bu vesileyle yaptığı katkılardan birisi, farklı iki geleneği simgeleyen (faydacılık etkisindeki) analitik pozitivizm ile dil felsefesini yan yana getirmesidir . Austin’de de rastladığımız kavramsal analiz, Hart’la birlikte betimleyici sosyoloji alanında kullanılan çok işlevli bir enstrumana dönüşür. Ancak Hart’ın ve diğer pozitivistlerin kavramsal çerçeve oluşturmaktaki ısrarı, ‘hukuk’u tanımlamaktan ziyade (toplumsal ve kurumsal bağlantılarını dikkate alarak) hukuk kavramının özünü anlama uğraşına dayanır. Hart’ın bu doğrultuda ortaya koyduğu çaba hukuksal pozitivizmin gidişatını değiştirmektedir. Kuramın temel savı olan hukuk ile ahlak ayrımının yanına, hukukun katı amprik kavramlarla incelenmesinin yerindesizliği de eklenmektedir. Tavizsiz amprizm ile hukukun buyruk formunda algılanması birleşerek sınırlı ve dışsal bir yaklaşıma sebep olmakta , kurumlara ve edimlere katılımcının gözünden bakılmasını engellemektedir. Hart bu sakıncaları gidermek adına Austin’in kuramı özelinde, buyruk teorilerinin bütününü eleştirir. Aralarından Austin’i seçmesi, katı bir şekilde yargılar görünürken, aslında kullandığı yöntemi onaylamasından ve kendi kuramının malzemesini buradan çıkarmasından kaynaklanır. Zira adıyla birlikte anılan çalışması The Concept of Law’ın neredeyse üçte birine denk gelen ve başlangıç kısmında yer alan üç bölümün Austin eleştirisine ayrılması tesadüf olmasa gerektir . Austin’in hukukun zorunlu unsurları olarak nitelendirdiği egemen, yaptırım ve egemenin tehditle (yaptırımla) desteklenen buyruklarının (emirlerinin) incelenmesi, Hart’ın kuramındaki ayrıntılı analizin ilk ayağını oluşturur. Bu makalede öncelikle Austin’in hukuk kuramının temel özelliklerine değinilecek, ardından kendisi de bir hukuksal pozitivist olan Hart’ın neden hukuku buyruklarla sınırlandırmadığı sorusunun cevabı The Concept of Law’da aranacaktır. Bu amaçla Hart’ın buyruklar ve egemenle ilgili eleştirileri ayrı başlıklar altında incelenecek ve yeri geldikçe eleştiriye kaynaklık eden düşünürlere değinilecektiren_US
dc.identifier.citationŞahin Ceylan, Ş. (2012). Egemene reddiye: Hart’ın Austin eleştirisi. Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2(1), s. 27-53.en_US
dc.identifier.endpage53en_US
dc.identifier.issn1303-5630
dc.identifier.issue1en_US
dc.identifier.startpage27en_US
dc.identifier.urihttps://jurix.com.tr/article/3774
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12415/1313
dc.identifier.volume2en_US
dc.institutionauthorŞahin Ceylan, Şule
dc.language.isotren_US
dc.publisherMaltepe Üniversitesien_US
dc.relation.ispartofMaltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisien_US
dc.relation.publicationcategoryUlusal Editör Denetimli Degide Makaleen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.snmzKY02613
dc.subjectJohn Austinen_US
dc.subjectHerbert Lionel Adolphus Harten_US
dc.titleEgemene reddiye: Hart’ın Austin eleştirisien_US
dc.typeArticle
dspace.entity.typePublication

Dosyalar