İnsanın unutulmadığı hukuk: İnsan haklarına dayalı hukuk

Hukuk, karşımıza bir normlar bütünü olarak çıkmaktadır. Bu normların da oluşturulma ve uygulanma olmak üzere başlıca iki kısmı bulunmaktadır. İnsan haklarına dayalı hukukun anlamını belirlemekle ilgili sorunun cevabının, hukukun bu boyutlarını göz önünde tutması gerekmektedir. Diğer bir ifadeyle yasama, yürütme ve yargılama boyutları ve hukuk uygulamanın diğer her aşamasında bu anlamın ortaya konulması gerekmektedir. Zira hukukun anlamı kanun koyma, idarî işlemler, anayasa mahkemesi ve diğer mahkemeler aracılığıyla her defasında yeniden belirlenmektedir. İnsan haklarına dayalı hukukun anlamını belirlemek için ilk önce onu insan hakları hukukundan ayırmak önem taşımaktadır. Bu terimlerin birbirleriyle ilişkilendirilebilir olmalarını bir yana bırakmadan, insan haklarına dayalı hukuk ile insan hakları hukukunun aynı şey olmadığının altı çizilmelidir.