Analitik felsefe geleneğinin metafizik karşıtlığı
Küçük Resim Yok
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
T.C. Maltepe Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Aristoteles'in ölümünden sonra öğrencileri kitaplarını bir düzen içinde sıralarken, onun "tüm felsefelerin (tüm bilimlerin) temeli" olarak görüp "ilk felsefe (prote philosophia)" olarak adlandırdıklarını, doğa hakkındaki "ikinci felsefe/bilim, genel fizik (physika/phusis)" olarak adlandırdığı kitaplarının arkasına yerleştirirler. Böylece de tümüyle rastlantısal olarak, -var olan her şeyin (kısaca varlığın) ilk ilkelerinin araştırılmasını üstlenen- ilk felsefe hakkındaki kitapları belirtmek için "doğaya/fiziğe ilişkin olanları izleyen, onlardan sonra gelen kitaplar (ta meta ta physika; Latince metaphysika)" anlamında "metafizik" terimi İÖ 4. yüzyılda ortaya atılarak kullanılmaya başlanmış olur (Ajdukiewicz, 1994: 76). Şimdi, ilk felsefesi kapsamında Aristoteles'in, doğanın ötesindeki/ üstündeki bir varlık olan Tanrıyı da konu ettiğine değinen Polonyalı analitik düşünür Kazimierz Ajdukiewicz (1890-1963) için "[i]lk felsefeye tahsis edilmiş olan kitapların, doğanın ötesinde olanı araştırdıkları olgusu, 'metafizik' terimiyle ilgili olarak daha sonra farklı etimolojik yorumlar yapılmasının başlıca nedeni haline geldi" (Ajdukiewicz, 1994: 77). Bu doğrultuda metafiziğin duyusalı aşanı soruşturan bir bilim olarak değerlendirilmesi noktasına gelindiğini bildiren Ajdukiewicz'e göre, "[i]nsansal düşüncenin akışı içinde 'metafizik' adı verilmiş olan araştırmaları incelediğimizde, Tanrı ve yaşam-ötesi gibi doğaüstü konuların metafiziksel araştırmaların kapsamı içinde gerçekten de içerildiğini söyleyebiliriz" (Ajdukiewicz, 1994: 77).
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Kaynak
Felsefe söyleşileri XIII-XIV: Metafizik nedir, ne değildir? Aydınlanma ve akıl
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Kutlusoy, Z. (2023). Analitik felsefe geleneğinin metafizik karşıtlığı. Çotuksöken, B. ve Arlı Çil, D. (Ed.). Felsefe söyleşileri XIII-XIV: Metafizik nedir, ne değildir? Aydınlanma ve akıl kitabı içinde (ss. 29-47). İstanbul: T.C. Maltepe Üniversitesi.
