Kullanıcı deneyimleri bağlamında instagram reklamlarının gözetleme kapitalizmi çerçevesinde incelenmesi
Yükleniyor...
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
T.C. Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Kullanıcıları ürün olarak gören ve hiçbir şey yapmadan sosyal ağlarda veya internet sitelerinde vakit geçirmelerini finansal gelire dönüştüren bu olgunun adı: Gözetleme kapitalizmidir. Kullanıcıların attığı her adımı, vakit geçirmek için yaptığı gerekli veya gereksiz her şey veriye dönüşür ve bu veri de şirketlere ya da reklam verenlere satılarak paraya dönüştürülmektedir. Kullanıcı verilerini paraya dönüştürme işlevini en iyi şekilde gerçekleştirenler sahip oldukları uygulama, web sitesi ve sosyal paylaşım siteleriyle birçok insanın gündelik yaşamında mutlaka kullandığı Meta, Microsoft ve Google gibi küresel şirketlerdir. Gözetleme kapitalizminin başını çeken bu şirketler kullanıcılardan elde ettikleri verileri, internet ortamında bir şey satmak isteyen tüm şirketlere satmaktadır. Gözetleme kapitalizmi pek çok teknolojiyi devreye sokar ama herhangi bir teknolojiyle eşit tutulamaz. Faaliyetleri platformları devreye sokabilir ama bu faaliyetler platformlarla aynı değildir. Makine zekasını devreye sokar ancak makinelere indirgenemez. Algoritmalar üretir ve onlara dayanır ama algoritmalarla aynı değildir. Bu tanımlamalar bağlamında çalışmada bireylerin yaşamlarını birçok yönden etkileyen gözetleme kapitalizminin kanunlarını bireylerin deneyimleri aracılığıyla anlama çabasının ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışma, nicel araştırma yöntemine sahip olup veriler anket tekniği uygulanarak elde edilmiştir. Anket, 405’ü erkek ve 145’i kadın olmak üzere toplam 550 katılımcı ile çevrim içi olarak uygulanmıştır. Araştırmanın örneklemi, 20-25 yaş aralığında olan ve İstanbul’da ikamet eden Instagram kullanıcılarından oluşmaktadır. Anket çalışmasında kullanıcıların sosyal medyada gizlilik ve gözetlenme endişelerini, Instagram reklamlarını deneyimleme biçimlerini ve öznel normlarını ölçen üç farklı ölçek kullanılmıştır. Bu üç ölçeğin kullanımı için etik kurallar çerçevesinde ölçekleri oluşturan uzmanlardan gerekli izinler alınmıştır. Anket çalışması sonucunda aşağıdaki sonuçlar elde edilmiştir. Gözetleme Kapitalizmi, post-panoptik bir araç olarak Instagram gibi sosyal medya platformları aracılığıyla kullanıcı deneyimlerini etkileyebilir. Bu etkileri şu şekilde açıklanabilir; Instagram, kullanıcıların görsel içerikler oluşturup paylaşmalarını teşvik etmektedir. Dolayısıyla bu teşviğin kullanıcıları daha estetik ve mükemmel içerikler oluşturmaya yönlendirdiği görülmüştür. Bunun sonucunda mükemmel görüntülerin ve yaşamların sergilenmesiyle, kullanıcılarda bir tür mükemmellik baskısı oluşturduğu söylenebilir. Instagram, bireylerin kendilerini markalaştırmalarını ve belirli bir imge oluşturmalarını vaat ederken kullanıcıların kendilerini belirli bir şekilde sunarak toplumsal onay ve beğeni kazanma çabasına girmelerine neden olduğu söylenebilir. Instagram, anlık paylaşımlar ve hikayelerle sürekli bir içerik akışı sunduğu için kullanıcılarda dışarıda kalma veya bir şeyi kaçırma korkusunu tetiklemektedir. Dolayısıyla kullanıcılar, sürekli olarak güncel kalmak için platformu sıkça ziyaret ettikleri için zamanlarının önemli bir kısmını bu platformda geçirdikleri söylenebilir. Instagram, kişiselleştirilmiş reklamlar aracılığıyla kullanıcıların ilgi alanlarına göre ürün ve hizmetler sunduğu için tüketici davranışlarını etkileyerek belirli ürün ve markaların tercih edilmesine yol açtığı ifade edilebilir. Sonuç olarak, Instagram gibi sosyal medya platformları, kullanıcıların davranışlarını, algılarını ve değerlerini şekillendirmektedir. Gözetleme Kapitalizmi, bu platformlar aracılığıyla tüketici davranışlarını izler ve analiz ederek, daha etkili reklam stratejileri oluşturmaktadır.
The name of this phenomenon, which sees users as products and turns their spending time on social networks or websites without doing anything into financial income, is:Surveillance capitalism. Every step users take, everything they do to spend time, whether necessary or unnecessary, turns into data, and this data is monetised by selling it to companies or advertisers. Global companies such as Meta, Microsoft and Google, whose applications, websites and social networking sites are used by many people in their daily lives, are the best at monetising user data. These companies, which are at the forefront of surveillance capitalism, sell the data they obtain from users to any company that wants to sell something on the Internet. Surveillance capitalism uses many technologies, but it cannot be equated with any technology. Its activities may involve platforms, but these activities are not the same as platforms. It deploys machine intelligence, but cannot be reduced to machines. It produces and relies on algorithms, but it is not the same as algorithms. In the context of these definitions, the study aims to reveal the effort to understand the laws of surveillance capitalism, which affect the lives of individuals in many ways, through the experiences of individuals. The study has a quantitative research method and the data were obtained by applying the survey technique. The questionnaire was applied online with a total of 548 participants, 403 of whom were male and 145 of whom were female. The sample of the study consists of Instagram users between the ages of 20-25 and residing in Istanbul. In the survey study, three different scales were used to measure users' privacy and surveillance concerns on social media, the way they experience Instagram adverts and their subjective norms. For the use of these three scales, necessary permissions were obtained from the experts who created the scales within the framework of ethical rules. As a result of the survey, the following results were obtained. Surveillance Capitalism can affect user experiences through social media platforms such as Instagram as a post-panoptic tool. These effects can be explained as follows; Instagram encourages users to create and share visual content. Therefore, it was observed that this incentive directed users to create more aesthetic and perfect content. As a result, it can be said that the display of perfect images and lives creates a kind of perfection pressure on users. While Instagram promises individuals to brand themselves and create a certain image, it can be said that it causes users to strive to gain social approval and appreciation by presenting themselves in a certain way. Since Instagram offers a continuous flow of content with instant posts and stories, it triggers the fear of being left out or missing something. Therefore, it can be said that users spend a significant portion of their time on this platform as they frequently visit the platform to stay up-to-date. Since Instagram offers products and services according to the interests of users through personalised advertisements, it can be stated that it influences consumer behaviour and leads to the preference of certain products and brands. As a result, social media platforms such as Instagram shape users' behaviours, perceptions and values. Surveillance Capitalism monitors and analyses consumer behaviour through these platforms and creates more effective advertising strategies.
The name of this phenomenon, which sees users as products and turns their spending time on social networks or websites without doing anything into financial income, is:Surveillance capitalism. Every step users take, everything they do to spend time, whether necessary or unnecessary, turns into data, and this data is monetised by selling it to companies or advertisers. Global companies such as Meta, Microsoft and Google, whose applications, websites and social networking sites are used by many people in their daily lives, are the best at monetising user data. These companies, which are at the forefront of surveillance capitalism, sell the data they obtain from users to any company that wants to sell something on the Internet. Surveillance capitalism uses many technologies, but it cannot be equated with any technology. Its activities may involve platforms, but these activities are not the same as platforms. It deploys machine intelligence, but cannot be reduced to machines. It produces and relies on algorithms, but it is not the same as algorithms. In the context of these definitions, the study aims to reveal the effort to understand the laws of surveillance capitalism, which affect the lives of individuals in many ways, through the experiences of individuals. The study has a quantitative research method and the data were obtained by applying the survey technique. The questionnaire was applied online with a total of 548 participants, 403 of whom were male and 145 of whom were female. The sample of the study consists of Instagram users between the ages of 20-25 and residing in Istanbul. In the survey study, three different scales were used to measure users' privacy and surveillance concerns on social media, the way they experience Instagram adverts and their subjective norms. For the use of these three scales, necessary permissions were obtained from the experts who created the scales within the framework of ethical rules. As a result of the survey, the following results were obtained. Surveillance Capitalism can affect user experiences through social media platforms such as Instagram as a post-panoptic tool. These effects can be explained as follows; Instagram encourages users to create and share visual content. Therefore, it was observed that this incentive directed users to create more aesthetic and perfect content. As a result, it can be said that the display of perfect images and lives creates a kind of perfection pressure on users. While Instagram promises individuals to brand themselves and create a certain image, it can be said that it causes users to strive to gain social approval and appreciation by presenting themselves in a certain way. Since Instagram offers a continuous flow of content with instant posts and stories, it triggers the fear of being left out or missing something. Therefore, it can be said that users spend a significant portion of their time on this platform as they frequently visit the platform to stay up-to-date. Since Instagram offers products and services according to the interests of users through personalised advertisements, it can be stated that it influences consumer behaviour and leads to the preference of certain products and brands. As a result, social media platforms such as Instagram shape users' behaviours, perceptions and values. Surveillance Capitalism monitors and analyses consumer behaviour through these platforms and creates more effective advertising strategies.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Gözetleme kapitalizmi, Medya, Sosyal medya, Instagram, Sosyal medya reklamları, Surveillance capitalism, Media, Social media, Instagram, Social media ads
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Apaydın, S. (2023). Kullanıcı deneyimleri bağlamında instagram reklamlarının gözetleme kapitalizmi çerçevesinde incelenmesi / Analysis of instagram adverts in the context of user experiences within the framework of surveillance capitalism. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
