Vakıf ve devlet üniversitelerinde görev yapan yabancı diller İngilizce bölümü öğretim elemanlarının iş doyumu ve kuruma bağlılıklarının incelenmesi
Yükleniyor...
Tarih
2010
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Küreselleşme ile aradan kalkan sınırlar, uluslararası düzeyde bir rekabet ortamı oluşturduğu için, gelecek nesilleri yetiştiren, birer öğretim kurumu olan üniversitelerin de eğitim kalitelerini yükseltmeleri gerektiği gerçeğini gözler önüne sermiştir. Bu arada yabancı dilin ve öğretim elemanlarının önemi de ortaya çıkmıştır. Buna göre, üniversiteler kalitelerini yükseltmek ve ayakta kalabilmek için öğretim elemanlarının iş doyumunu ve örgütsel bağlılığını artırmayı sağlayıp sağlayamadığı merak konusu olmuştur.Bu araştırmanın amacını, devlet ve vakıf üniversitelerinde görev yapan Yabancı Diller Bölümü İngilizce öğretim elemanlarının iş doyumu ve örgütsel bağlılığını çeşitli değişkenlere (cinsiyet, yaş, medeni durum, kıdem, çalışma arkadaşları desteği, ilerleme olanakları, kararlara katılma ve kuruma) göre farklılık gösterip göstermediğini incelemek oluşturmaktadır.Araştırmada İstanbul il sınırları içerisindeki iki vakıf, iki devlet üniversitesinin Yabancı Diller İngilizce Bölümünde çalışan 144 öğretim elemanına ulaşılmış ve verilen Kişisel Bilgi Formu, Minessota İş Doyum Ölçeği ve Örgütsel Bağlılık Ölçeği ile veriler elde edilmiş ve istatistiksel analizler yapılmıştır.Araştırmanın bulgularına göre; devlet ve vakıf üniversitelerinde çalışan Yabancı Diller Bölümü İngilizce öğretim elemanlarının dışsal ve genel iş doyumu puanları cinsiyete göre incelendiğinde, sadece içsel doyum puanlarında anlamlı bir farklılaşma olduğu görülmüştür. Öğretim elemanlarının medeni durumlarına göre genel iş doyumu puanlarında anlamlı bir farklılık olduğu; bekâr öğretim elemanlarının genel iş doyumu puanlarının, evli olan öğretim elemanlarından daha yüksek olduğu görülmüştür. İngilizce öğretim elemanlarının iş doyumu puanları yaşlarına göre ise farklılık göstermediği bulunmuştur. Kıdeme göre bakıldığında; 1-5 yıllık mesleki kıdeme sahip İngilizce öğretim elemanlarının genel iş doyum puanlarının, daha uzun mesleki kıdeme sahip öğretim elemanlarından daha yüksek olduğu görülmüştür. Öğretim elemanlarının görev yaptığı üniversitenin devlet ya da vakıf üniversitesi oluşuna göre genel iş doyumu puanlarında da anlamlı bir farklılık bulunduğu; öğretim elemanlarının genel iş doyumu puanlarının, devlet üniversitelerinde çalışan öğretim elemanlarından daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Algılanan ilerleme imkânlarına göre; her üç ilerleme imkanı algısı grubunda (düşük, orta, yüksek) bulunan öğretim elemanlarının genel iş doyumunun anlamlı bir şekilde birbirinden farklı olduğu görülmüştür. Algılanan kendi kararlarını uygulayabilme düzeyine göre; yine her üç kendi kararlarını uygulayabilme algısı grubunda bulunan öğretim elemanlarının genel iş doyumu puanları anlamlı bir şekilde birbirinden farklı olduğu bulunmuştur. Çalışma arkadaşları desteği algısı yüksek olan öğretim elemanlarının genel iş doyumu puanlarının diğer iki grupta bulunan öğretim elemanlarından daha yüksek olduğu görülmüştür.Örgütsel bağlılık puanlarının ortalamalarına bakıldığında ise, kadın öğretim elemanlarının kurumlarına olan bağlılık puanlarının erkeklere göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Öğretim elemanlarının medeni durumlarına göre ise, onların genel örgütsel bağlılık puanlarında da anlamlı farklılık olmadığı görülmüştür. Araştırmaya katılan öğretim elemanlarının yaşının, hem genel bağlılık düzeylerinde hem de alt boyutlarında anlamlı bir farklılaşma olmadığı anlaşılmıştır. Ortalama puanlara bakıldığında; 16 yıl ve üstü mesleki kıdeme sahip İngilizce öğretim elemanlarının normatif bağlılık puanlarının, daha kısa mesleki kıdeme sahip diğer üç gruptaki öğretim elemanlarından daha yüksek olduğu görülmüştür. Ortalama puanlar incelendiğinde; hem vakıf hem de devlet üniversitelerinde çalışan İngilizce öğretim elemanlarının kurumlarına bağlılık puanları birbirine son derece yakın olduğu görülmektedir. Algılanan ilerleme imkânlarına göre öğretim elemanlarının genel örgütsel bağlılık puanlarının da farklılaştırdığı bulunmuştur. Düşük ilerleme imkânı algısına sahip öğretim elemanların örgütsel bağlılık puanları, yüksek ilerleme imkânı algısına sahip öğretim elemanlarından daha düşük olduğu görülmektedir. Algılanan kendi kararlarını uygulayabilme serbestliğine göre, öğretim elemanlarının genel örgütsel bağlılık puanlarında farklılık bulunmuştur. Algılanan çalışma arkadaşları desteğine göre, öğretim elemanlarının genel örgütsel bağlılık puanlarının da farklılaştığı bulunmuştur.Araştırmanın sonucunda elde edilen bulgularda, devlet ve vakıf üniversitelerinde çalışan Yabancı Diller Bölümü İngilizce öğretim elemanlarının genel iş doyum düzeyi ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasında da orta düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuş ve örgütsel bağlılığın iş doyumunun anlamlı bir yordayıcısı olduğu görülmüştür.Bulgular alan yazın, kültür ve araştırmanın koşulları dikkate alınarak yorumlanmıştır.
Küreselleşme ile aradan kalkan sınırlar, uluslararası düzeyde bir rekabet ortamı oluşturduğu için, gelecek nesilleri yetiştiren, birer öğretim kurumu olan üniversitelerin de eğitim kalitelerini yükseltmeleri gerektiği gerçeğini gözler önüne sermiştir. Bu arada yabancı dilin ve öğretim elemanlarının önemi de ortaya çıkmıştır. Buna göre, üniversiteler kalitelerini yükseltmek ve ayakta kalabilmek için öğretim elemanlarının iş doyumunu ve örgütsel bağlılığını artırmayı sağlayıp sağlayamadığı merak konusu olmuştur.Bu araştırmanın amacını, devlet ve vakıf üniversitelerinde görev yapan Yabancı Diller Bölümü İngilizce öğretim elemanlarının iş doyumu ve örgütsel bağlılığını çeşitli değişkenlere (cinsiyet, yaş, medeni durum, kıdem, çalışma arkadaşları desteği, ilerleme olanakları, kararlara katılma ve kuruma) göre farklılık gösterip göstermediğini incelemek oluşturmaktadır.Araştırmada İstanbul il sınırları içerisindeki iki vakıf, iki devlet üniversitesinin Yabancı Diller İngilizce Bölümünde çalışan 144 öğretim elemanına ulaşılmış ve verilen Kişisel Bilgi Formu, Minessota İş Doyum Ölçeği ve Örgütsel Bağlılık Ölçeği ile veriler elde edilmiş ve istatistiksel analizler yapılmıştır.Araştırmanın bulgularına göre; devlet ve vakıf üniversitelerinde çalışan Yabancı Diller Bölümü İngilizce öğretim elemanlarının dışsal ve genel iş doyumu puanları cinsiyete göre incelendiğinde, sadece içsel doyum puanlarında anlamlı bir farklılaşma olduğu görülmüştür. Öğretim elemanlarının medeni durumlarına göre genel iş doyumu puanlarında anlamlı bir farklılık olduğu; bekâr öğretim elemanlarının genel iş doyumu puanlarının, evli olan öğretim elemanlarından daha yüksek olduğu görülmüştür. İngilizce öğretim elemanlarının iş doyumu puanları yaşlarına göre ise farklılık göstermediği bulunmuştur. Kıdeme göre bakıldığında; 1-5 yıllık mesleki kıdeme sahip İngilizce öğretim elemanlarının genel iş doyum puanlarının, daha uzun mesleki kıdeme sahip öğretim elemanlarından daha yüksek olduğu görülmüştür. Öğretim elemanlarının görev yaptığı üniversitenin devlet ya da vakıf üniversitesi oluşuna göre genel iş doyumu puanlarında da anlamlı bir farklılık bulunduğu; öğretim elemanlarının genel iş doyumu puanlarının, devlet üniversitelerinde çalışan öğretim elemanlarından daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Algılanan ilerleme imkânlarına göre; her üç ilerleme imkanı algısı grubunda (düşük, orta, yüksek) bulunan öğretim elemanlarının genel iş doyumunun anlamlı bir şekilde birbirinden farklı olduğu görülmüştür. Algılanan kendi kararlarını uygulayabilme düzeyine göre; yine her üç kendi kararlarını uygulayabilme algısı grubunda bulunan öğretim elemanlarının genel iş doyumu puanları anlamlı bir şekilde birbirinden farklı olduğu bulunmuştur. Çalışma arkadaşları desteği algısı yüksek olan öğretim elemanlarının genel iş doyumu puanlarının diğer iki grupta bulunan öğretim elemanlarından daha yüksek olduğu görülmüştür.Örgütsel bağlılık puanlarının ortalamalarına bakıldığında ise, kadın öğretim elemanlarının kurumlarına olan bağlılık puanlarının erkeklere göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Öğretim elemanlarının medeni durumlarına göre ise, onların genel örgütsel bağlılık puanlarında da anlamlı farklılık olmadığı görülmüştür. Araştırmaya katılan öğretim elemanlarının yaşının, hem genel bağlılık düzeylerinde hem de alt boyutlarında anlamlı bir farklılaşma olmadığı anlaşılmıştır. Ortalama puanlara bakıldığında; 16 yıl ve üstü mesleki kıdeme sahip İngilizce öğretim elemanlarının normatif bağlılık puanlarının, daha kısa mesleki kıdeme sahip diğer üç gruptaki öğretim elemanlarından daha yüksek olduğu görülmüştür. Ortalama puanlar incelendiğinde; hem vakıf hem de devlet üniversitelerinde çalışan İngilizce öğretim elemanlarının kurumlarına bağlılık puanları birbirine son derece yakın olduğu görülmektedir. Algılanan ilerleme imkânlarına göre öğretim elemanlarının genel örgütsel bağlılık puanlarının da farklılaştırdığı bulunmuştur. Düşük ilerleme imkânı algısına sahip öğretim elemanların örgütsel bağlılık puanları, yüksek ilerleme imkânı algısına sahip öğretim elemanlarından daha düşük olduğu görülmektedir. Algılanan kendi kararlarını uygulayabilme serbestliğine göre, öğretim elemanlarının genel örgütsel bağlılık puanlarında farklılık bulunmuştur. Algılanan çalışma arkadaşları desteğine göre, öğretim elemanlarının genel örgütsel bağlılık puanlarının da farklılaştığı bulunmuştur.Araştırmanın sonucunda elde edilen bulgularda, devlet ve vakıf üniversitelerinde çalışan Yabancı Diller Bölümü İngilizce öğretim elemanlarının genel iş doyum düzeyi ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasında da orta düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuş ve örgütsel bağlılığın iş doyumunun anlamlı bir yordayıcısı olduğu görülmüştür.Bulgular alan yazın, kültür ve araştırmanın koşulları dikkate alınarak yorumlanmıştır.
Küreselleşme ile aradan kalkan sınırlar, uluslararası düzeyde bir rekabet ortamı oluşturduğu için, gelecek nesilleri yetiştiren, birer öğretim kurumu olan üniversitelerin de eğitim kalitelerini yükseltmeleri gerektiği gerçeğini gözler önüne sermiştir. Bu arada yabancı dilin ve öğretim elemanlarının önemi de ortaya çıkmıştır. Buna göre, üniversiteler kalitelerini yükseltmek ve ayakta kalabilmek için öğretim elemanlarının iş doyumunu ve örgütsel bağlılığını artırmayı sağlayıp sağlayamadığı merak konusu olmuştur.Bu araştırmanın amacını, devlet ve vakıf üniversitelerinde görev yapan Yabancı Diller Bölümü İngilizce öğretim elemanlarının iş doyumu ve örgütsel bağlılığını çeşitli değişkenlere (cinsiyet, yaş, medeni durum, kıdem, çalışma arkadaşları desteği, ilerleme olanakları, kararlara katılma ve kuruma) göre farklılık gösterip göstermediğini incelemek oluşturmaktadır.Araştırmada İstanbul il sınırları içerisindeki iki vakıf, iki devlet üniversitesinin Yabancı Diller İngilizce Bölümünde çalışan 144 öğretim elemanına ulaşılmış ve verilen Kişisel Bilgi Formu, Minessota İş Doyum Ölçeği ve Örgütsel Bağlılık Ölçeği ile veriler elde edilmiş ve istatistiksel analizler yapılmıştır.Araştırmanın bulgularına göre; devlet ve vakıf üniversitelerinde çalışan Yabancı Diller Bölümü İngilizce öğretim elemanlarının dışsal ve genel iş doyumu puanları cinsiyete göre incelendiğinde, sadece içsel doyum puanlarında anlamlı bir farklılaşma olduğu görülmüştür. Öğretim elemanlarının medeni durumlarına göre genel iş doyumu puanlarında anlamlı bir farklılık olduğu; bekâr öğretim elemanlarının genel iş doyumu puanlarının, evli olan öğretim elemanlarından daha yüksek olduğu görülmüştür. İngilizce öğretim elemanlarının iş doyumu puanları yaşlarına göre ise farklılık göstermediği bulunmuştur. Kıdeme göre bakıldığında; 1-5 yıllık mesleki kıdeme sahip İngilizce öğretim elemanlarının genel iş doyum puanlarının, daha uzun mesleki kıdeme sahip öğretim elemanlarından daha yüksek olduğu görülmüştür. Öğretim elemanlarının görev yaptığı üniversitenin devlet ya da vakıf üniversitesi oluşuna göre genel iş doyumu puanlarında da anlamlı bir farklılık bulunduğu; öğretim elemanlarının genel iş doyumu puanlarının, devlet üniversitelerinde çalışan öğretim elemanlarından daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Algılanan ilerleme imkânlarına göre; her üç ilerleme imkanı algısı grubunda (düşük, orta, yüksek) bulunan öğretim elemanlarının genel iş doyumunun anlamlı bir şekilde birbirinden farklı olduğu görülmüştür. Algılanan kendi kararlarını uygulayabilme düzeyine göre; yine her üç kendi kararlarını uygulayabilme algısı grubunda bulunan öğretim elemanlarının genel iş doyumu puanları anlamlı bir şekilde birbirinden farklı olduğu bulunmuştur. Çalışma arkadaşları desteği algısı yüksek olan öğretim elemanlarının genel iş doyumu puanlarının diğer iki grupta bulunan öğretim elemanlarından daha yüksek olduğu görülmüştür.Örgütsel bağlılık puanlarının ortalamalarına bakıldığında ise, kadın öğretim elemanlarının kurumlarına olan bağlılık puanlarının erkeklere göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Öğretim elemanlarının medeni durumlarına göre ise, onların genel örgütsel bağlılık puanlarında da anlamlı farklılık olmadığı görülmüştür. Araştırmaya katılan öğretim elemanlarının yaşının, hem genel bağlılık düzeylerinde hem de alt boyutlarında anlamlı bir farklılaşma olmadığı anlaşılmıştır. Ortalama puanlara bakıldığında; 16 yıl ve üstü mesleki kıdeme sahip İngilizce öğretim elemanlarının normatif bağlılık puanlarının, daha kısa mesleki kıdeme sahip diğer üç gruptaki öğretim elemanlarından daha yüksek olduğu görülmüştür. Ortalama puanlar incelendiğinde; hem vakıf hem de devlet üniversitelerinde çalışan İngilizce öğretim elemanlarının kurumlarına bağlılık puanları birbirine son derece yakın olduğu görülmektedir. Algılanan ilerleme imkânlarına göre öğretim elemanlarının genel örgütsel bağlılık puanlarının da farklılaştırdığı bulunmuştur. Düşük ilerleme imkânı algısına sahip öğretim elemanların örgütsel bağlılık puanları, yüksek ilerleme imkânı algısına sahip öğretim elemanlarından daha düşük olduğu görülmektedir. Algılanan kendi kararlarını uygulayabilme serbestliğine göre, öğretim elemanlarının genel örgütsel bağlılık puanlarında farklılık bulunmuştur. Algılanan çalışma arkadaşları desteğine göre, öğretim elemanlarının genel örgütsel bağlılık puanlarının da farklılaştığı bulunmuştur.Araştırmanın sonucunda elde edilen bulgularda, devlet ve vakıf üniversitelerinde çalışan Yabancı Diller Bölümü İngilizce öğretim elemanlarının genel iş doyum düzeyi ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasında da orta düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuş ve örgütsel bağlılığın iş doyumunun anlamlı bir yordayıcısı olduğu görülmüştür.Bulgular alan yazın, kültür ve araştırmanın koşulları dikkate alınarak yorumlanmıştır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Örgütsel (Kurumsal) bağlılık, İş doyumu, Organizational commitment, Job satisfaction
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Tezcan, F. (2010). Vakıf ve devlet üniversitelerinde görev yapan yabancı diller İngilizce bölümü öğretim elemanlarının iş doyumu ve kuruma bağlılıklarının incelenmesi / The analysis of job satisfaction and organizational commitment of language instructors working in foreign language department of state and foundation universities (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
