Edebi anlatılarda mimari arketipler üzerine bir inceleme: Evliya Çelebi’nin Seyahatname‘si örneği

Hamzaoğlu Zafer, Büşra; Uysal, Veli Şafak

Edebi anlatılarda mimari arketipler üzerine bir inceleme: Evliya Çelebi’nin Seyahatname‘si örneği

dc.authorid	0009-0008-5736-3706
dc.authorid	0000-0002-2362-3994
dc.contributor.author	Hamzaoğlu Zafer, Büşra
dc.contributor.author	Uysal, Veli Şafak
dc.date.accessioned	2024-12-12T14:10:28Z
dc.date.available	2024-12-12T14:10:28Z
dc.date.issued	2024
dc.department	Fakülteler, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi, Mimarlık Bölümü
dc.description.abstract	'İlk örnek', 'asıl olan' anlamına gelen arketipler, Cari Gustav Jung'un tanımladığı bir kavramdır ve insanların doğal olarak sahip olduğu ortak düşünceleri anlatmak için kullanılan kolektif bilinç dışının yapı taşları olarak düşünülebilir. Jung arketip araştırmalarında mimarlık alanına doğrudan atıfta bulunmasa da; birbirinden bağımsız bireysel araştırmacılar tarafından mimarlıkta arketip kavramı ele alınmıştır. Mimarlar ve düşünürler doğrudan ya da dolaylı olarak arketip fikrine atıfta bulunarak bu alanı besler. Mitler ve anlatılarda kolektifin imgeleri görünür olur, bu nedenle Jung, arketiplerin mitler ve masallarda, yaratıcı üretimlerde aranması gerektiğini söyler; anlatılar arketiplerin kaynaklarıdır. Jung'un işaret ettiği bu anlatı alanı, mimari arketiplerin araştırılması açısından da zengin bir içeriğe sahiptir. Çünkü anlatı ve mimarlık da içerme, kapsama, ilham olma gibi birbirleriyle farklı ilişkilenme şekillerine sahip olan iki araştırma alanıdır. Anlatının kaynağı olan anlatıcı ise Benjamin tarafından yoldan gelen biri olarak tanımlanır. Yani anlatı; gezgin ve gezme/seyahat eylemi sayesinde oluşur, yayılır, nesiller boyunca aktarılır. Geziler anlatıların oluşmasına neden olurken, anlatılar da gezilerin başlatıcısı olma potansiyeli taşır. Üç ana kavram olan gezi, anlatı ve arketip arasındaki bu ilişkilere göre seyahatnameler yani gezi yazıları anlatıların dayandığı ilk örnekler ve mekânın ilişkilendiği önemli kaynaklardır.
dc.identifier.citation	Hamzaoğlu Zafer, B. ve Uysal, V. Ş. (2024). Edebi anlatılarda mimari arketipler üzerine bir inceleme: Evliya Çelebi’nin Seyahatname'si örneği, Lisansüstü Araştırmalar Sempozyumu I Bildiri Özetleri E-Kitabı, Edgü, Erincik ve Özgüven, Yekta (ed.), T.C. Maltepe Üniversitesi, s.11.
dc.identifier.startpage	11
dc.identifier.uri	https://hdl.handle.net/20.500.12415/12996
dc.language.iso	tr
dc.publisher	T.C.Maltepe Üniversitesi
dc.relation.ispartof	Lisansüstü Araştırmalar Sempozyumu I Bildiri Özetleri E-Kitabı
dc.relation.publicationcategory	Kitap - Ulusal
dc.rights	info:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subject	Mimari Arketipler
dc.subject	Anlatı
dc.subject	Seyahatname
dc.subject	Evliya Çelebi
dc.title	Edebi anlatılarda mimari arketipler üzerine bir inceleme: Evliya Çelebi’nin Seyahatname‘si örneği
dc.type	Book
dspace.entity.type	Publication