Öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin kültürel liderlik davranışlarının okul kültür ve iklimine etkisi

Küçük Resim Yok

Tarih

2023

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

T.C. Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Araştırma projeleri

Organizasyon Birimleri

Dergi sayısı

Özet

Bu araştırmanın amacı öğretmen algılarına göre okul yöneticisinin kültürel liderlik davranışlarının okul kültürü ve iklimine etkisi araştırmaktır. Araştırmada nitel ve nicel boyutları olan karma araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın nicel kısmı, 2022-2023 Eğitim-Öğretim yılında, Ümraniye’de bulunan 37 liseden olasılıklı örneklem ile seçilen 8 lisenin öğretmenlerinden oluşmaktadır. Kurumlara gönderilen 330 Ölçekten, 240 tane geri dönüş alınmış olup, yapılan değerlendirmeler sonunda 216 anket kullanılabilir olarak belirlenmiştir. Araştırma kapsamında, altı sorudan oluşan kişisel bilgi formu, Yıldırım (2001) tarafından geliştirilen “Okul Yöneticilerinin Kültürel Liderlik Ölçeği’, Canlı (2016) tarafından geliştirilen ‘Okul İklimi Ölçeği’ ve Terzi (2005) tarafından geliştirilen ‘Okul Kültürü Ölçeği’ kullanılmıştır. Araştırmanın nitel araştırma soruları, araştırma konusu içeriğinden ve ölçeklerden derlenerek oluşturulmuştur. Araştırmada, nitel ve nicel araştırma içeren karma desenli araştırma yöntemi kapsamında yakınsayan paralel desen kullanılmıştır. Ölçeklerden elde edilen verilerin istatistiksel çözümü için Korelasyon analizi, bağımsız T testi, normallik testi kullanılmıştır. Nitel veriler analizinde tema analizi, betimsel analiz ve içerik analizleri yapılmıştır. Yapılan değerlendirmelerde kültürel liderlik ile okul kültürü ve iklimi arasında olumlu yönde bir ilişki olduğu saptanmıştır. Ayrıca öğretmenlerin kültürel liderlik algılarının yüksek olduğu, kültürel liderlik ile okul kültürü arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu, kültürel liderlik ile okul iklimi arasında da pozitif yönlü bir ilişki olduğu ve okul kültürü ile okul iklimi arasında da pozitif bir ilişki olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin kültürel liderlik ve iklimi algılarının okul türü değişkenine göre değişiklik göstermediği saptanmıştır. Okul iklimi algılarının ise okul türü değişkenine göre farklılık gösterdiği görülmüştür. Öğretmenlerin genel olarak kültürel liderlik hakkında bilgi sahibi oldukları, okul yöneticilerinin yarısının bu liderlik tipini benimsediği saptanmıştır. Okul başarısı gibi temalar, okul kültürü teması altında sıklıkla görülmüştür. Öğretmenler, okul yöneticilerinin değişmesinin okul kültürünü iyi yönde değiştireceği ve okul ikliminde yöneticinin rolü olduğu çıkarımında bulunmuşlardır. Araştırmanın nicel ve nitel verilerden elde edilen bulguları ve verileri birlikte tartışılmıştır. Bu tartışmalar ışığında, liderlere kültürel liderlik ile ilgili teorik ve uygulamaya yönelik eğitimler verilebileceği, okul yöneticilerinin okullarında başarı konusuna odaklanması gerektiği, yöneticilerin kişisel duygularını kontrol edebilmesine yönelik uygulamaya yönelik eğitimler düzenlenebileceği önerilmiştir. Ayrıca okullarda yöneticilerin değişmesinin etkileri, okul iklimi algısının iletişim konusunda yoğunlaşması üzerine farklı çalışmalar yapılmasına yönelik araştırmacılara öneriler sunulmuştur.
The purpose of this research is to investigate the effect of school administrators' cultural leadership behaviors on school culture and climate according to teacher perceptions. Mixed research method, which has qualitative and quantitative dimensions, was used in the research. The quantitative part of the research consists of the teachers of 8 high schools selected by probabilistic sampling from 37 high schools in Ümraniye in the 2022-2023 academic year. Out of 330 scales sent to schools, 240 responses were received, and at the end of the evaluations, 216 questionnaires were determined to be usable. Within the scope of the research, a personal information form consisting of six questions, the "Cultural Leadership Scale of School Administrators" developed by Yıldırım (2001), the "School Climate Scale" developed by Canlı (2016) and the "School Culture Scale" developed by Terzi (2005) were used. The qualitative research questions of the study were compiled from the content of the research topic and the scales. In the research, convergent parallel design was used within the scope of the mixed pattern research method, which includes qualitative and quantitative research. Correlation analysis, independent T test, and normality test were used for the statistical analysis of the obtained data from the scales. In qualitative data analysis, theme analysis, descriptive analysis and content analysis were performed. In the evaluations, it was found out that there is a positive relationship between cultural leadership and school culture and climate. In addition, it was observed that teachers' perceptions of cultural leadership were high, there was a positive relationship between cultural leadership and school culture, a positive relationship between cultural leadership and school climate, and a positive relationship between school culture and school climate. It was seen that the teachers' perceptions of cultural leadership and climate did not change according to the school type variable. It was observed that school climate perceptions differed according to the school type variable. It has been determined that teachers generally have knowledge about cultural leadership, and half of the school administrators adopt this leadership type. Themes such as school success were frequently seen under the theme of school culture. The teachers concluded that the change of school administrators will change the school culture for the better and that the administrator has a role in the school climate. The findings and data obtained from the quantitative and qualitative data of the research were discussed together. In the scope of these discussions, it has been suggested that the leaders can be given theoretical and practical training on cultural leadership, school administrators should focus on success in their schools, and practical trainings can be organized for managers to control their personal emotions. In addition, suggestions were presented to researchers to conduct different studies on the effects of changing administrators in schools and the concentration of school climate perception on communication.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Kültürel liderlik, Okul kültürü, Okul iklimi, Cultural leadership, School culture, School climate

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Özlem, H. (2023). Öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin kültürel liderlik davranışlarının okul kültür ve iklimine etkisi / The effect of school administrators' cultural leadership behaviors on school culture and climate according to teacher perceptions. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.