Küresel tedarik yapısının kurulmasını destekleyen faktörlerin belirlenmesi için ölçek geliştirme çalışması

Küçük Resim Yok

Tarih

2024

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Araştırma projeleri

Organizasyon Birimleri

Dergi sayısı

Özet

Küresel değer zincirlerinin büyümesi ve genişlemesi ile firmalar tedarik ve üretim aşamalarını ülkeler arasında bölerek, ana uzmanlıklarına odaklanabilmekte, verimliliği ve kaliteyi arttırabilmekte, maliyeti azaltabilmekte, rekabet edilebilir düzeye gelmekte ve de sürdürülebilir bir büyüme sağlayabilmektedir. Küresel değer zincirlerinde firmalar yeni ve teknolojik malzemeler tedarik ederek, yeni hizmetler sağlayarak ve de bunları karlı hale getirmek adına faaliyetlerini sürdürerek değer yaratmaktadırlar. Dünya’daki sınırların yavaş yavaş kaldırıldığı ve ticaret hacminin, KDZ’lerin giderek genişlediği düşünüldüğünde, KDZ’deki en önemli aşamalardan birinin de küresel tedarik diğer bir deyişle küresel kaynak kullanımı olduğu görülmektedir. Küresel tedarik yapısının sağlam ve doğru bir şekilde kurulması firmalara temel olarak maliyet, yenilik, kalite ve rekabet edilebilirlik avantajı sağlamaktadır. Maliyet ve kalite gibi konularda olumlu etkilerine bakıldığında dolaylı olarak firmaların pazar paylarının büyümesine ve müşteri memnuniyetinin artmasına katkıda bulunmaktadır. Aynı zamanda küresel değer zinciri içerisinde küresel tedarik sürecinin yürütülmesi firmaların daha inovatif ürünler elde edebilmesine, teknolojik ürünler sağlayabilmesine, sürekli gelişme ve öğrenme konularına da katkı sağlamaktadır. Küresel tedarik yapısının doğru ve esnek olması da bir faydadır. Özellikle olağanüstü durumlarda, Covid-19 pandemisi, Rusya-Ukrayna savaşı, İsrail – Gazze savaşı sebebiyle Kızıldeniz krizi gibi, öngörülebilir politikalarla oluşturulmuş ve riski minimize edecek şekilde tasarlanmış ya da her zaman alternatif bir planı bulunan küresel tedarik süreci günümüzde gerekli ve kritik olan bir süreç olmuştur. Çalışma KDZ ve küresel tedarik yapısının kurulmasını destekleyen etken faktörlerin ortaya konması bakımından önemli bir çalışmadır. Ayrıca literatürde konu üzerine bu denli kapsamlı bir saha çalışması olmaması, elde edilen veriler ve sonuçlar açısından çalışmaya daha fazla önem kazandırmaktadır. Çalışmanın literatüre sağlayacağı katkının yanı sıra, küresel tedarik yapısı kuracak firmalara ya da mevcut yapısını tekrar değerlendirip inceleyecek firmalara yol gösterici olması, KDZ’de özellikle geriye doğru katılıma da olumlu katkı sağlaması hedeflenmektedir. Çalışma iki kısım olarak hazırlanmıştır. İlk kısımda lojistik, küresel tedarik, değer zinciri ve küresel değer zinciri ve bunlarla ilişkili konular ile literatür çalışması yapılmıştır. İkinci kısımda ise çalışma keşfedici karma metotlu bir saha araştırması olarak uygulanmıştır. Derinlemesine mülakatlar ile konuya ilişkin nitel veriler elde edilerek ve literatüre dayandırılan madde havuzu oluşturulmuş ve bir ölçme aracı geliştirilmiştir. Ölçeğin geçerlilik ve güvenilirlik analizleri test edilerek kabul edilmiştir. KDZ yapısına uygun firma yönetici ve çalışanları ile yapılan mülakat ve anket yöntemi ile veriler elde edilmiş, sunulmuş ve değerlendirilmiştir. Geliştirilen ölçeğin küresel değer zinciri literatürüne daha önce çalışılmaması nedeniyle alan yazına önemli katkı sağlaması beklenmektedir. Aynı zamanda KDZ açısından ölçeğin, tüm değer zincirinde bulunan firmaların KDZ tasarlarken doğru stratejiler belirlemelerine yardımcı olması beklenmektedir.
With the growth and expansion of Global Value Chains (GVCs), companies can focus on their core competencies, increase efficiency and quality, reduce costs, become competitive, and achieve sustainable growth by dividing their supply and production stages between countries. In GVCs, companies create value by sourcing new and technological materials, providing new services, and maintaining their activities to make them profitable. Considering that the borders in the world are gradually removed and the trade volume and GVCs are gradually expanding, it can be seen that one of the most important stages in GVCs is global sourcing, in other words, Global Resource Utilization. Establishing a robust and accurate global sourcing structure provides advantages in terms of cost, innovation, quality and competitiveness to companies. When considering the positive effects on issues such as cost and quality, it indirectly contributes to the growth of companies' market shares and increased customer satisfaction. Furthermore, the execution of the global sourcing process within the global value chain also contributes to companies to obtain more innovative products, provide technological products, and continuous improvement and learning. The accurate and flexible structure of global sourcing is also a benefit. Especially in extraordinary situations such as the Covid-19 pandemic, the Russia-Ukraine war, the Red Sea crisis because of the Israel-Gaza war, global sourcing process which is created with predictable policies and designed to minimize the risks or always has an alternative plan has become a necessary and critical process today. This study is an important in terms of identifying the factors that support the establishment of GVCs and global sourcing structures. Furthermore, the lack of such a field study in the literature enhances the importance of the study in terms of the data and results obtained. In addition to the contribution of the study to the literature, it is aimed to guide companies that will establish a global sourcing structure or reevaluate and examine their current structure, and to provide a positive contribution especially to backward participation in GVC. The study has been prepared in two parts. In the first part, a literature review was conducted on logistics, global sourcing, value chain, global value chain, and related other topics. In the second part, the study was implemented as an exploratory mixed-method field research. In-depth interviews were conducted to obtain qualitative data related to the subject, and a item pool based on the literature was created, and a measurement tool was developed. The validity and reliability analyses of the scale have been tested and accepted. Data were obtained, presented, and evaluated through interviews and surveys with companies’ managers and employees suitable for the GVC structure. It is expected that the developed scale will make a significant contribution to the literature of global value chains, as it has not been previously studied. Additionally, it is expected that the scale, in terms of GVCs, will assist all firms involved in the value chain in determining the correct strategies when designing GVCs.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Küresel değer zinciri, Küresel tedarik, Değer zinciri, Küresel kaynak kullanım, Ölçek geliştirme çalışması, Global value chain, Global sourcing, Value chain, Global resource utilization, Scale development study

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Doğan, T. (2024). Küresel tedarik yapısının kurulmasını destekleyen faktörlerin belirlenmesi için ölçek geliştirme çalışması / Scale development study to determine the factors supporting the establishment of a global sourcing structure. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.