İstanbul Pendik ve Bağcılar ilçelerinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi evde sağlık hizmetlerinden faydalanan hasta yakınlarının sağlık okuryazarlığı düzeyi
Küçük Resim Yok
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bireylerin hem kendi sağlıkları için hem de bakım sağladıkları bireyler için uygun sağlık kararları verebilmesi, sağlık bilgisine ulaşabilmesi, yorumlayabilmesi ve gereken sağlık hizmetlerini kullanabilmesi açısından sağlık okuryazarlığı büyük bir öneme sahiptir. Bu araştırma ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi Evde Sağlık Hizmetlerinden faydalanan hastalarına bakım veren hasta yakınlarının sağlık okuryazarlık düzeyini kesitsel olarak belirlemek amacıyla çalışılmıştır. Araştırmada verilerin toplanmasında, "Sosyodemografik Özellikler Bilgi Formu", hasta bireyin günlük yaşam aktivitelerindeki performansını yani bağımlılık düzeyini belirlemek için Barthel İndeksi ve Okyay ve ark. (2016) tarafından geliştirilen Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği-32 (TSOY-32) kullanılmıştır. Veriler araştırmacı tarafından yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak hastaya bakım veren kişiden hasta hanesinde toplanmıştır. Araştırmaya katılanların, %77,1'i kadın, %29,2'si 50-59 yaş arasında, %83,9'u evli, %82,0'ı çalışmıyor (ev hanımı, emekli, işsiz, öğrenci), %83,2'si çocuk sahibi, %57,7'sinin sosyal güvencesi yok, %50,6'sının aylık geliri 3001-5000 TL arasında, %31,9'u ilkokul mezunu olduğu saptanmıştır. Katılımcıların %55,0'ının sürekli bir hastalığa sahip olmadığı, %41,6'sının hastanın çocuğu olduğu, %26,8'inin eşine bakım verdiği, %88,8'inin hasta ile yaşadığı, %50,4'ünün kendisinden başka hastasına bakım veren birinin olmadığı, %35,8'i tıbbi cihaz kullandığı, %34,8'inin tıbbi cihazı kullanmayı bildiği, %100'ünün sağlık çalışanlarından hastanın bakımı ile ilgili yardım aldığı, %73,7'sinin sağlık hizmetlerine erişimde zorluk yaşadığı saptanmıştır. Araştırma sonucunda katılımcıların sağlık okuryazarlığı puan ortalaması 24,95± 10,77 bulunmuştur. Sağlık okuryazarlığı düzeyi %60,3 ile "yetersiz" düzeyde, %19,2 ile "Sorunlu/Sınırlı" düzeyde, %20,5 ile "yeterli ve mükemmel" düzeyde olduğu görülmektedir. TSOY-32 Ölçeğin "Tedavi ve hizmet" boyutunda puan ortalaması 27,99±10,94 "Hastalıklardan korunma ve sağlığın geliştirilmesi" boyutunda puan ortalaması ise 22,06±11,54 olduğu bulunmuştur.
Health literacy is of great importance for individuals to be able to make appropriate health decisions both for their own health and for the individuals they care for, to access and interpret health information, and to use the necessary health services. This research aimed to determine the health literacy level of the caretaker relatives of the patients that benefit from the Istanbul Metropolitan Municipality Home Healthcare Services in a cross-sectional way. In the collection of data in the study, the "Sociodemographic Characteristics Information Form" was used by Barthel Index and Okyay et al. (2016) Turkish Health Literacy Scale-32 (TSOY-32) was used. Of the participants, 77.1% are women, 29.2% are between the ages of 50-59, 83.9% are married, 82.0% are unemployed (housewife, retired, unemployed, student), % 83.2% have children, 57.7% have no social security, 50.6% have monthly incomes between 3001-5000 TL, and 31.9% are primary school graduates. Of the participants, 55.0% did not have a permanent disease, 41.6% had a child of the patient, 26.8% cared for their spouse, 88.8% lived with the patient, 50.4% there is no one else caring for their patient other than themselves, 35.8% use medical devices, 34.8% know how to use medical devices, 100% receive help from healthcare professionals regarding patient care, 73.7% have access to health services. It was found that there was difficulty in accessing. As a result of the research, the average health literacy score of the participants was found to be 24.95± 10.77. It is seen that the level of health literacy is at the "inadequate" level with 60.3%, at the "Problematic/Limited" level with 19.2%, and at the "adequate and excellent" level with 20.5%. The mean score in the "Treatment and service" dimension of the TSOY-32 scale was found to be 27.99±10.94, and the mean score in the "protection from diseases and health promotion" dimension was 22.06±11.54.
Health literacy is of great importance for individuals to be able to make appropriate health decisions both for their own health and for the individuals they care for, to access and interpret health information, and to use the necessary health services. This research aimed to determine the health literacy level of the caretaker relatives of the patients that benefit from the Istanbul Metropolitan Municipality Home Healthcare Services in a cross-sectional way. In the collection of data in the study, the "Sociodemographic Characteristics Information Form" was used by Barthel Index and Okyay et al. (2016) Turkish Health Literacy Scale-32 (TSOY-32) was used. Of the participants, 77.1% are women, 29.2% are between the ages of 50-59, 83.9% are married, 82.0% are unemployed (housewife, retired, unemployed, student), % 83.2% have children, 57.7% have no social security, 50.6% have monthly incomes between 3001-5000 TL, and 31.9% are primary school graduates. Of the participants, 55.0% did not have a permanent disease, 41.6% had a child of the patient, 26.8% cared for their spouse, 88.8% lived with the patient, 50.4% there is no one else caring for their patient other than themselves, 35.8% use medical devices, 34.8% know how to use medical devices, 100% receive help from healthcare professionals regarding patient care, 73.7% have access to health services. It was found that there was difficulty in accessing. As a result of the research, the average health literacy score of the participants was found to be 24.95± 10.77. It is seen that the level of health literacy is at the "inadequate" level with 60.3%, at the "Problematic/Limited" level with 19.2%, and at the "adequate and excellent" level with 20.5%. The mean score in the "Treatment and service" dimension of the TSOY-32 scale was found to be 27.99±10.94, and the mean score in the "protection from diseases and health promotion" dimension was 22.06±11.54.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Sağlık okuryazarlığı, Evde bakım, Sağlık algısı, Bağımlılık, Health literacy, Home health care, Health perception, Dependency
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Öztürk, O. Ö. (2022). İstanbul Pendik ve Bağcılar ilçelerinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi evde sağlık hizmetlerinden faydalanan hasta yakınlarının sağlık okuryazarlığı düzeyi / Health literacy level of patient relatives who benefit from home health services in Istanbul Metropolitan Municipality in Pendik ve Bagcılar districts of Istanbul. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
