Otizm spektrum bozukluğu tanısı alan çocuklarda işlevsellikte bozulmayı etkileyen faktörlerin incelenmesi / Investigation of factors affecting functional impairment in children diagnosed with Autism spectrum disorder

Basit Öğe Kaydı
dc.authorid0009-0003-4796-0287
dc.contributor.advisorTarakçıoğlu, Mahmut Cem
dc.contributor.authorÖzoğuz, Nazlı
dc.date.accessioned2025-01-21T07:05:45Z
dc.date.available2025-01-21T07:05:45Z
dc.date.issued2024
dc.date.submitted2024
dc.departmentEnstitüler, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
dc.descriptionTam Metin / Full Text
dc.description.abstractBu çalışmanın amacı, otizm spektrum bozukluğu (OSB) tanısı alan çocuklarda işlevsellikte bozulmayı etkileyen faktörlerin incelenmesidir. Mevcut çalışmaya, 6-12 yaş arası OSB tanısı almış yüz çocuk (Ort= 102 ay; SS= 24) ile anne ve babaları katılmıştır. Çalışma, İstanbul Cerrahpaşa-Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı Hastalıkları Polikliniği’nde yüz yüze gerçekleştirilmiştir. Öncelikle, OSB tanılı çocukla en çok zaman geçiren ebeveyn tarafından sosyodemografik form doldurulmuştur. OSB belirti şiddetini değerlendirmek için Çocukluk Otizmi Derecelendirme Ölçeği kullanılmıştır. Son olarak Kısa Semptom Envanteri (KSE) ve Weiss İşlevsellikte Bozulma Ölçeği-Ebeveyn Formu (WİBÖ-E) hem anne hem baba tarafından doldurulmuştur. Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ÇBASDÖ) ve Evlilikte Uyum Ölçeği (EUÖ) ise sadece OSB tanılı çocuğun annesi tarafından doldurulmuştur. Çalışma bulguları sonucunda anne ve babanın OSB tanılı çocuğu için değerlendirdiği işlevsellikte bozulma puanları arasında fark olduğu görülmüştür. OSB tanılı çocuğun eşlik eden psikopatolojisinin varlığı ile anne ve babanın OSB tanılı çocukları için değerlendirdikleri işlevsellikte bozulma puanları arasında ise anlamlı bir fark bulunamamıştır. OSB belirti şiddeti ile evlilik uyumu, annenin algıladığı sosyal destek, annenin ruhsal semptom düzeyi arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Doğrusal regresyon analizi sonucuna göre yaş ve cinsiyet değişkenleri kontrol edildiğinde, evlilik uyumu ve annenin ruhsal semptom düzeyinin annenin OSB tanılı çocuğu için değerlendirdiği işlevsellikte bozulma düzeyi üzerinde anlamlı bir yordayıcı olduğu tespit edilmiştir. Bu bulgular, annenin ruhsal sağlığının ve evlilik uyumunun, OSB tanılı çocukların işlevselliklerinin bozulması üzerinde rol oynadığını göstermektedir. Annenin ruhsal sağlığını destekleyen ve evlilik uyumunu artırmaya yönelik müdahalelerin, çocukların işlevselliğinde iyileşmeler sağlayabileceği düşünülmektedir. Ayrıca, mevcut literatürde OSB tanılı çocukların babaları ile yapılan araştırmaların sınırlı olduğu dikkate alınarak, bu alandaki çalışmaların çeşitlendirilmesi ve babaların perspektiflerini daha derinlemesine ele alan araştırmalara ihtiyaç duyulduğu vurgulanmaktadır. Bu tür çalışmaların çeşitlenmesi, aile dinamiklerini güçlendirmek ve OSB tanılı çocukların işlevselliklerine katkıda bulunmak açısından büyük önem taşımaktadır.
dc.description.abstractThe aim of this study is to examine the factors affecting functional impairment in children diagnosed with autism spectrum disorder (ASD). One hundred children diagnosed with ASD between the ages of 6-12 (M= 102 months; SD= 24) and their mothers and fathers participated in the current study. The study was conducted face-to-face at the Istanbul Cerrahpaşa-Cerrahpaşa Medical Faculty Hospital Child and Adolescent Mental Health Clinic. First, the sociodemographic form was filled out by the parent who spent the most time with the child diagnosed with ASD. Childhood Autism Rating Scale was used to assess ASD symptom severity. The Brief Symptom Inventory (BSI) and Weiss Functional Impairment Rating Scale for Parents (WFIRS-P)were filled out by both the mother and father. The Multidimensional Scale of Perceived Social Support (MSPSS) and Marital Adjustment Scale (MAS) were only filled out by the mother of the ASD child. As a result of the study findings, it was observed that there was a difference between the functional impairment scores assessed by the mother and father for their ASD child. There was no significant difference between the presence of accompanying psychopathology in the child diagnosed with ASD and the functional impairment scores assessed by the mother and father for their ASD children. No significant relationship was found between ASD symptom severity and marital adjustment, mother's perceived social support, and mother's psychological symptom level. According to the linear regression analysis results, when age and gender variables are controlled, it was determined that marital adjustment and the mother's psychological symptom level are significant predictors of the level of functional impairment assessed by the mother for her child with ASD. These findings suggest that the mother's mental health and marital adjustment play a role in the deterioration of the functioning of children with ASD. It is thought that interventions that support the mother's mental health and increase marital harmony can provide improvements in children's functionality. In addition, considering that the current literature includes limited research on fathers of children diagnosed with ASD, it is emphasized that there is a need for diversification of studies in this area and research that examines fathers' perspectives in more depth. Diversification of such studies is of great importance in terms of strengthening family dynamics and contributing to the functionality of children diagnosed with ASD.
dc.identifier.citationÖzoğuz, N. (2024). Otizm spektrum bozukluğu tanısı alan çocuklarda işlevsellikte bozulmayı etkileyen faktörlerin incelenmesi / Investigation of factors affecting functional impairment in children diagnosed with Autism spectrum disorder. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12415/13273
dc.language.isotr
dc.publisherMaltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subjectOtizm spektrum bozukluğu
dc.subjectOSB belirti şiddeti
dc.subjectİşlevsellikte bozulma
dc.subjectEvlilik uyumu
dc.subjectRuhsal semptom düzeyi
dc.subjectAutism spectrum disorder
dc.subjectASD symptom severity
dc.subjectFunctional impairment
dc.subjectMarital adjustment
dc.subjectPsychological symptom level
dc.titleOtizm spektrum bozukluğu tanısı alan çocuklarda işlevsellikte bozulmayı etkileyen faktörlerin incelenmesi / Investigation of factors affecting functional impairment in children diagnosed with Autism spectrum disorder
dc.title.alternativeInvestigation of factors affecting functional impairment in children diagnosed with Autism spectrum disorder
dc.typeMaster Thesis
dspace.entity.typePublication

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim
İsim:
Nazlı_Özoğuz_Otizm_Spektrum_Bozukluğu.pdf
Boyut:
1.9 MB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
İndir
Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim Yok
İsim:
license.txt
Boyut:
1.17 KB
Biçim:
Item-specific license agreed to upon submission
Açıklama:
İndir

Koleksiyon

Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Tez Koleksiyonu