Davranış Odaklı Güvenlik Yönetimi

Işık, İdil

Davranış Odaklı Güvenlik Yönetimi

dc.contributor.author	Işık, İdil
dc.date.accessioned	2025-05-09T12:34:50Z
dc.date.available	2025-05-09T12:34:50Z
dc.date.issued	2014
dc.department	Fakülteler, İletişim Fakültesi, Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü
dc.description.abstract	Psikoloji biliminin insan davranışını açıklamaya yönelik temel teorik yaklaşımlarından birisi olan “Davranışçı Teori ”ye göre insan davranışı, bu davranışı tetikleyen nedenler ve ardından takip eden sonuçlar açısından analiz edilebilir. Bu teorinin iş hayatındaki güvenliği etkileyen davranışları açıklamaya çalışan “Davranış Odaklı Güvenlik Yönetimi” (DOGY) en iyi örnekler arasındadır. "DOGY modeli", iş güvenliğini belirleyen kritik davranışların operasyonel olarak tanımlanması, gözlemlenmesi, sıklığının belirlenmesi, tetikleyici ve sonuçları açısından değerlendirilmesi (“A-B-C Analizi”; Tetikleyici-Davranış-Sonuç Analizi) ve aksiyon planları oluşturularak, ABC analizinden elde edilen veriye dayalı olarak çeşitli müdahalelerle değiştirilmesi sürecini kapsar. Bu süreçte gözlem ve geribildirim çok önemli bir araçtır ve temelde çalışma sırasında insanların davranışlarını gözlemleyerek ve güvenli davranışlarının oranı hakkında geri bildirim sağlayarak, çalışanların güvenlik performanslarını belirgin ölçülerde arttırma çabası vardır. Bir diğer önemli araç, çalışan davranışlarının kendisini tetikleyen ve takip eden sonuçların kontrolü altında olduğu ön kabulü ile riskli ve güvenli davranışların öncellerinin ve sonuçlarının sistematik olarak analiz edilmesidir. Bir iş kazasının oluşumunda etkisi olan “riskli bir kritik davranışın ya da kazaların oluşumuna engel olan “güvenli bir kritik davranışın" dinamiklerinin öncel ve sonuçları açısından analiz edilmesi, çözüme giden yolda önemli bir adım olarak kabul edilmektedir. Riskli kritik davranışların sergilenme ihtimalini düşürecek ve güvenli kritik davranışları pekiştirecek yönetsel, çevresel ve bireysel düzenlemeler gereklidir. ABC analizi bu dinamikleri ortaya çıkarmaya çalışır. Sürecin son adımını oluşturan aksiyon planlama adımında ise davranışta değişikliğin ancak öncel koşullar ve sonuçlarda değişiklik yapılması ile mümkün olacağı sayıltısından hareket edilir. ABC analizine dayalı olarak bir dizi iyileştirici/düzeltici önlemin atılabilmesi için, sonuçlar açısından riskli davranışlar söndürülmeli ve güvenli davranışlar pekiştirilmeli, riskli davranışları tetikleyen, güvenli davranışları caydıran tetikleyiciler değiştirilmelidir. DOGY genelde tabandan yukarıya akan, yani çalışanların itici gücü oluşturduğu, yönetimin ise yukarıdan aşağı destek göstererek sürece liderlik ettiği bir model olarak tanımlanmaktadır. DOGY bir işletmedeki her bir bireyin davranışı ile ilgilidir; sadece operatör düzeyine odaklanmadığını da vurgulamalıyız. Modelin başarısında çalışanların bu yaklaşım için kabulünün alınması, yönetimin desteğinin kesinleştirilmesi, tüm çalışanlardan sürekliliği olan bir katılımın sağlanması ve gelişmelerin takip edilmesi çok önemli süreçlerdir.
dc.identifier.citation	Işık, İ. (2014). Davranış Odaklı Güvenlik Yönetimi, I. Sağlık ve Güvenlik İletişimi Sempozyumu Sagis'14, T.C. Maltepe Üniversitesi, s.27-31.
dc.identifier.endpage	31
dc.identifier.issn	978-975-6760-84-0
dc.identifier.startpage	27
dc.identifier.uri	https://hdl.handle.net/20.500.12415/13328
dc.language.iso	tr
dc.publisher	T.C. Maltepe Üniversitesi
dc.relation.ispartof	I. Sağlık ve Güvenlik İletişimi Sempozyumu Sagis'14
dc.relation.publicationcategory	Kitap - Ulusal - Başka Kurum Yazarı
dc.rights	info:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subject	Güvenli ve Güvensiz Davranış
dc.subject	Tetikleyiciler
dc.subject	Pekiştiriciler
dc.subject	Çaydırıcılar
dc.subject	Davranış Odaklı Yaklaşım
dc.title	Davranış Odaklı Güvenlik Yönetimi
dc.type	Book
dspace.entity.type	Publication