Mükemmeliyetçilik, reddedilme duyarlılığı ve öz eleştirel ruminasyon ile sosyal kaygı arasındaki ilişkilerin incelenmesi / The examinatıon of the associations among perfectionism, rejection sensitivity, self-critical rumination and social anxiety
Yükleniyor...
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Mevcut araştırmanın amacı mükemmeliyetçilik, reddedilme duyarlılığı ve öz eleştirel ruminasyon ile sosyal kaygı ve etkileşim kaygısı arasındaki ilişkileri incelemektir. Araştırmanın örneklemini 18-29 yaş arasında Türkiye’de bir üniversitede eğitimine devam eden 573 gönüllü katılımcı (506 kadın ve 67 erkek) oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak Demografik Bilgi Formu, Çok Boyutlu Mükemmeliyetçilik Ölçeği, Reddedilme Duyarlılığı Ölçeği, Öz Eleştirel Ruminasyon Ölçeği, Etkileşim Kaygısı Ölçeği ve Liebowitz Sosyal Kaygı Ölçeği kullanılmıştır. Korelasyon analizi sonuçlarında beklenen şekilde, sosyal olarak belirlenen mükemmeliyetçilik, reddedilme duyarlılığı, öz eleştirel ruminasyon, etkileşim kaygısı ve sosyal kaygı arasında pozitif yönde ilişkiler gözlenmiştir. Grup karşılaştırmaları sonuçlarında psikolojik veya psikiyatrik bir yardım geçmişi olan katılımcıların sosyal olarak belirlenen mükemmeliyetçilik, reddedilme duyarlılığı, öz eleştirel ruminasyon, etkileşim kaygısı ve sosyal kaygı düzeylerinin bir yardım geçmişi olmayan katılımcılara göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Dahası, baba eğitim seviyesi düşük olan katılımcıların mükemmeliyetçilik düzeylerinin baba eğitim seviyesi yüksek olanlara göre daha fazla olduğu görülmüştür. Regresyon analizi sonuçlarında mükemmeliyetçilik, reddedilme duyarlılığı ve öz eleştirel ruminasyonun sosyal kaygı ve etkileşim kaygısındaki artışı anlamlı olarak açıkladığı belirlenmiştir. Aracılık modeli de sosyal olarak belirlenen mükemmeliyetçilik ile sosyal alanda kaygı ve kaçınma arasındaki ilişkide öz eleştirel ruminasyon ve reddedilme duyarlılığının kısmi aracılık rolünü ortaya koymuştur. Son olarak sosyal olarak belirlenen mükemmeliyetçilik ve etkileşim kaygısı arasındaki ilişkide öz eleştirel ruminasyon ve reddedilme duyarlılığının tam aracılık etkisi bulunmuştur. Mevcut sonuçlar, mükemmeliyetçilik, reddedilme duyarlılığı ve alanyazında henüz yeni bir kavram olan öz eleştirel ruminasyonun sosyal kaygının gelişimindeki rolüne dair kapsamlı bir model sunmaktadır. Sosyal kaygıya yönelik önleyici çalışmalar ve klinik müdahalelerde bu faktörlerin birlikte değerlendirilmesi önemli görünmektedir.
The current study aimed to examine the relationships among perfectionism, rejection sensitivity, self-critical rumination, social anxiety, and interaction anxiety. The study sample consisted of 573 voluntary participants (506 women and 67 men) between 18-29 who were currently pursuing their education at a university in Turkey. The data was collected using the Demographic Information Form, Multidimensional Perfectionism Scale, Rejection Sensitivity Scale, Self-Critical Rumination Scale, Interaction Anxiousness Scale, and Liebowitz Social Anxiety Scale. The results of the correlation analysis revealed positive relationships between socially prescribed perfectionism, rejection sensitivity, self-critical rumination, interaction anxiety, and social anxiety. The group comparisons showed that participants with a history of psychological or psychiatric help had higher levels of socially prescribed perfectionism, rejection sensitivity, self-critical rumination, interaction anxiety, and social anxiety compared to those without a history of help. Furthermore, participants with lower paternal education levels had higher perfectionism levels than those with higher paternal education levels. The results of the regression analysis indicated that perfectionism, rejection sensitivity, and self-critical rumination significantly explained the increase in social anxiety and interaction anxiety. The mediation model also revealed that self-critical rumination and rejection sensitivity partially mediated the relationship between socially prescribed perfectionism and social anxiety. Finally, the relationship between socially prescribed perfectionism and interaction anxiety was fully mediated by self-critical rumination and rejection sensitivity. The present findings provide a comprehensive model of the role of perfectionism, rejection sensitivity, and self-critical rumination, a new concept in the literature, in the development of social anxiety. Considering these factors in preventive studies and clinical interventions for social anxiety seems essential.
The current study aimed to examine the relationships among perfectionism, rejection sensitivity, self-critical rumination, social anxiety, and interaction anxiety. The study sample consisted of 573 voluntary participants (506 women and 67 men) between 18-29 who were currently pursuing their education at a university in Turkey. The data was collected using the Demographic Information Form, Multidimensional Perfectionism Scale, Rejection Sensitivity Scale, Self-Critical Rumination Scale, Interaction Anxiousness Scale, and Liebowitz Social Anxiety Scale. The results of the correlation analysis revealed positive relationships between socially prescribed perfectionism, rejection sensitivity, self-critical rumination, interaction anxiety, and social anxiety. The group comparisons showed that participants with a history of psychological or psychiatric help had higher levels of socially prescribed perfectionism, rejection sensitivity, self-critical rumination, interaction anxiety, and social anxiety compared to those without a history of help. Furthermore, participants with lower paternal education levels had higher perfectionism levels than those with higher paternal education levels. The results of the regression analysis indicated that perfectionism, rejection sensitivity, and self-critical rumination significantly explained the increase in social anxiety and interaction anxiety. The mediation model also revealed that self-critical rumination and rejection sensitivity partially mediated the relationship between socially prescribed perfectionism and social anxiety. Finally, the relationship between socially prescribed perfectionism and interaction anxiety was fully mediated by self-critical rumination and rejection sensitivity. The present findings provide a comprehensive model of the role of perfectionism, rejection sensitivity, and self-critical rumination, a new concept in the literature, in the development of social anxiety. Considering these factors in preventive studies and clinical interventions for social anxiety seems essential.
Açıklama
Tam Metin / Full Text
Anahtar Kelimeler
Mükemmeliyetçilik, Reddedilme duyarlılığı, Öz eleştirel ruminasyon, Etkileşim kaygısı, Sosyal kaygı, Perfectionism, Rejection sensitivity, Self-critical rumination, Interaction anxiety, Social anxiety
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Kankırı, E. (2024). Mükemmeliyetçilik, reddedilme duyarlılığı ve öz eleştirel ruminasyon ile sosyal kaygı arasındaki ilişkilerin incelenmesi / The examinatıon of the associations among perfectionism, rejection sensitivity, self-critical rumination and social anxiety. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
