Eğitilebilir zihinsel engelli çocuğa sahip olan babaların sosyo-demografik değişkenlere göre stres düzeyleri ve stresle başa çıkma tarzlarının incelenmesi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2010

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Araştırma projeleri

Organizasyon Birimleri

Dergi sayısı

Özet

Bu çalışmada eğitilebilir zihinsel engelli çocuğa sahip babaların sosyo-demografik değişkenlere göre stres düzeyleri ve stresle başa çıkma tarzlarının farklılaşıp farklılaşmadığı incelenecektir. Demografik değişkenlerin (yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu, yerleşim yeri vb.) yanı sıra psikososyal değişkenler de ( aile yapısı, aile ilişkileri, eşler arası ilişkiler vb.) ele alınmıştır. Babaya ilişkin demografik bilgileri toplamak bunun yanı sıra aile yapısı, aile ilişkileri, eşler arası ilişkiler, ailenin çocuğa yaklaşımını belirlemeyi hedeflenmiştir. Uygulama, İstanbul ili içerisinde, Avrupa yakasında oturan, Milli Eğitim Bakanlığı’na (MEB) bağlı dört özel eğitim ve rehabilitasyon kurumlarında eğitim almakta olan, 110 eğitilebilir zihinsel engelli çocuğa sahip babalar üzerinde uygulanmıştır. Araştırmada eğitilebilir zihinsel engelli çocuk sahibi olan babaların sosyodemografik bilgilerini alabilmek üzere, araştırmacı tarafından geliştirilen “Sosyodemografik Bilgi Formu” kullanılmıştır. Ayrıca DasGupta tarafında 1992 yılında geliştirilen ve Hovardaoğlu tarafından 1997 yılında geçerlik güvenirliğinin sınandığı Stres Belirtileri Ölçeği (SBÖ), ve Folkman ve Lazarus tarafından 1984’de geliştirilen ve Şahin ve Durak tarafından 1995’te geçerlik güvenirliğinin sınandığı Stresle Başa çıkma Tarzları Ölçeği (SBTÖ) kullanılmıştır. Verilerin analizinde t-testi, Tek yönlü varyans analizi ve Tukey B Post Hoc testleri yapılmıştır. Frekans Dağılımı ve Yüzdeler de hesaplanmıştır. Uygulamadan elde edilen bulgulara, araştırma amaçları doğrultusunda SPSS (Statistical Package for Social Sciences) programı uygulanmış ve genel olarak şu sonuçlara ulaşılmıştır. Medeni durum, sosyal güvence, özel hizmet alma, mesleki durum ve annenin çocuğun bakımına yardım değişkenleri açısından gruplarının, Stres Belirtileri Ölçeği ve Stresle Başa çıkma Tarzları Ölçeği ’ne ait alt faktörlerin ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklar bulunmuştur. Stresle Başa çıkma Tarzları Ölçeği’nin kendine güvenli yaklaşım faktörü ile iyimser yaklaşım ve sosyal destek arama yaklaşımı faktörleri arasında istatistiksel açıdan pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Stresle Başa çıkma Tarzları Ölçeği’nin kendine güvenli yaklaşım faktörü ile kendine güvensiz yaklaşım ve boyun eğici/çaresiz yaklaşım faktörleri arasında istatistiksel açıdan negatif ve anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Stresle Başa çıkma Tarzları Ölçeği’nin kendine güvenli yaklaşım faktörü ile Stres Belirtileri Ölçeğinin faktörlerinden bilişsel duyuşsal yaklaşım faktörü arasında istatistiksel açıdan negatif ve anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Araştırma sonuçlarıyla elde edilen bulguların literatürle tutarlılığı ve sonuçlar üzerinde etkili olabilecek diğer değişkenler tartışılmış ve çeşitli öneriler sunulmuştur.
This work will scrutinize whether there is a difference between the stress levels of the fathers of mentally handicapped children whom can be educated depending on social- demographic changeable, and those fathers’ own capability of dealing with stress." Apart from demographic changeable, such as age, sex, marital status, education, location, psychological changeable such as family structure, family dynamics, relationship between partners also determines families approach to the child. This research applied to 110 fathers with mentally handicapped children whom lives on European side and their children educated at institutions that four provide special education and rehabilitation which are subsidiary of Ministry of Education (MOE). "Socio-demographic Information Form”. developed by the researcher is used in order to obtain data from fathers of mentally handicapped children. In this research, Stress Symptoms Scale (SBÖ), created by DasGupta in 1992 and its reliability tested and proved by Hovardaoğlu in 1997, and Stress Coping Styles Inventory (SCI), developed by Folkman & Lazarus in 1984 and its reliability tested and proved by Şahin & Durak are also used. In the analysis of data, t test, One Way Anova Test and Tukey’s Post Hoc Tests were used. Moreover, frequency distribution and percents were calculated. SPSS (Statistical Package for Social Sciences) program was applied to the findings of this research. It was generally found that there were remarkable and statistical differences in the average of low factors of Stress Symptoms Scale and Stress Coping Styles Inventory in terms of groups’ variables such as marital status, social assurance, special education, professional status and helping to mother during the children’s care. It was statistically determined that there was a positive and meaningful relationship between and the factors of self-confident approach and optimistic approach and the search of social support approach in the Stress Coping Styles Inventory. According to the results of statistical findings, it was stated that there was a negative and meaningful relationship between self-confident approach with self distrustful approach and obeying/helpless approach factors. It was statistically obtained that there was a negative and meaningful relationship between the cognitive sensual approach factor of Stress Symptoms Scale and selfconfident factor of Stress Coping Styles Inventory. Consistency of the results of the research literature and the results of the findings which can impact on other variables were discussed and several suggestions are presented.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Stres, Stresle başa çıkma, Eğitilebilir zihinsel engellilik, Babalar, Stress, Handling Stress, Educable Mentally Disability, Fathers

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Güneysucu, J. (2010). Eğitilebilir zihinsel engelli çocuğa sahip olan babaların sosyo-demografik değişkenlere göre stres düzeyleri ve stresle başa çıkma tarzlarının incelenmesi / The research between the stress levels of the fathers of mentally handicapped children whom can be educated depending on social- demographic variables, and those fathers? own capability of dealing with stress (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.