Bilişim iletişim teknolojileri ve bir etkileşim biçimi olarak öznellik
Yükleniyor...
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
T.C. Maltepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Tarihsel süreç içerisinde “öznenin” ne olduğu incelendiğinde onun akış halinde olan bilginin bir ürünü olduğu görülmektedir. Özne, çeşitli “öznellik deneyimleri” gerçekleştirerek içinde bulunduğu dönemin egemen bilgisine göre “özneleşmektedir.” Özne ile ilgili böylesi türden bir düşünce; bilginin üretim, dağıtım süreçlerinin önemli bir aracını oluşturan bilişim iletişim teknolojileri (BİT) ve öznelliği birlikte düşündürmektedir. BİT, öznelliği üreten bir araç, başka bir deyişle bir “dispositif” olarak görülmektedir. Öznenin dijital teknolojilerle haşır neşir olması bir “dijital öznellik deneyimidir.” Günümüzde BİT, öznenin uzantısı, bedeninin bir parçası haline dönüşmüştür. Bu durum, özne meselesini posthümanizmin merkezine yerleştirmektedir. Eleştirel posthümanizm insanın merkezde olduğu diğer varlıkların ikincil olarak tanımlandığı hümanist düşünsel temelleri eleştirerek insan, makine, hayvan, bitki gibi tüm canlıların eşitlik içerisinde yaşayacağı yeni bir etik düzen önermektedir. “Öznenin dijital teknolojilerle eklemlenmesinin onu posthuman kılmasından hareketle öznenin bu yeni durumu eleştirel posthümanist düşünürlerin ileri sürdüğü türden bir etik düşünce çerçevesinde mi gerçekleşmektedir?” “Eleştirel posthümanist düşüncenin önerdiği türden bir öznellik mümkün müdür?” gibi sorulara bu tezde cevap aranmaktadır. Tezde yöntem olarak “literatür taraması” ve “dijital etnografi” yöntemi kullanılmıştır. Öznellik; düşünce tarihi içerisindeki yeri, BİT ve dispositif ilişkisi çerçevesinde incelenmiştir. Öznelliğin BİT’lerle yeniden üretim biçimi, portre sanatının geleneksel ve dijital biçimleri karşılaştırmasıyla ele alınmıştır. Öznenin dijital teknolojilere devamlı bağlanması bir “dijital öznellik deneyimidir. Bu deneyimin bir sonucu olarak öznenin en öznel yeri; “yüzü” değişime uğramaktadır. Bu noktada özellikle portre üretim araçları, dispositif olarak "öznelliği" biçimlendirmektedir. Yüzün bir temsili olan portre ve dijital portre üretim araçları olan; DALL-E, Midjourney, Meta Spark ve Instagram, Drawanyone tezin sınırlılığını oluşturmaktadır. Üretim aracının yapısı, üretim sürecinin nasıl gerçekleştiği, üreten özne, üretilen nesne; "öznellik deneyiminin" nasıl gerçekleştiğinin bunun bir sonucu olarak "posthuman öznenin" anlaşılmasının anahtarıdır.
Examining “what the subject” is in the historical process it is seen that it is a product of the flowing knowledge The “subject becomes” subject according to the dominant knowledge of the period he is in, by performing verious “subjectivity experiences.”Such a thought about the subject; Information and communication Technologies (ICT), which constitutes an important tool of production and distribution processes of information, and subjectivity make one think together. ICT is seen as a tool that produces subjectivity in order words, a dispositif. The subjects involvement with digital Technologies is an “experience of digital subjectivity .” Today, ICT has become an extension of the subject, a part of its body. This puts the subject matter at the center of posthumanism. Critical posthumanism criticizes the hümanist intellectual foundations in which other beings, in which human beings are at the center, are defined as secondary, and proposes a new ethical order in which all living things such as human, machine, animal and plant will live in equality. “Based on the fact that the articulation, of the subject with digital technologies makes it posthuman, does this new state of the subject take place within the framework of an ethical thught put forwad by critical posthumanist thinkers?” “Is the kind of subjectivity suggested by critical posthumanist thought possible?” Answers to such questions are sought in this thesis. Literature review and digital ethnography method were used as methods in the thesis. Subjectivity; its place in the hostory of thoughthas been discussed within the framework of the relationship between ICT and dispositif. The reproduction of subjectivity with digital technologies is discussed by compariing tradational and digital forms of portrait art. The subject’s constant attachment to digital Technologies is an experience of digital subjectivity The most subjective place of the subject as a rezult of this experience;İts face changes At this point especially portrait production tools dispositively shape “subjectivity.” At this point, especially portrait production tools dispositively shape “subjectivity.”At this point, portrait and digital portrait production tools, which are a representation of the face: DALL-E, Midjourney, Meta Spark and Instagram, Drawanyone constitute the limitation of the thesis. The structure of the means of production, how the production process takes place, the producing subject, the produced object; How the “experience of subjectivity” occurs is key to understanding the “posthuman subject” as a result of this.
Examining “what the subject” is in the historical process it is seen that it is a product of the flowing knowledge The “subject becomes” subject according to the dominant knowledge of the period he is in, by performing verious “subjectivity experiences.”Such a thought about the subject; Information and communication Technologies (ICT), which constitutes an important tool of production and distribution processes of information, and subjectivity make one think together. ICT is seen as a tool that produces subjectivity in order words, a dispositif. The subjects involvement with digital Technologies is an “experience of digital subjectivity .” Today, ICT has become an extension of the subject, a part of its body. This puts the subject matter at the center of posthumanism. Critical posthumanism criticizes the hümanist intellectual foundations in which other beings, in which human beings are at the center, are defined as secondary, and proposes a new ethical order in which all living things such as human, machine, animal and plant will live in equality. “Based on the fact that the articulation, of the subject with digital technologies makes it posthuman, does this new state of the subject take place within the framework of an ethical thught put forwad by critical posthumanist thinkers?” “Is the kind of subjectivity suggested by critical posthumanist thought possible?” Answers to such questions are sought in this thesis. Literature review and digital ethnography method were used as methods in the thesis. Subjectivity; its place in the hostory of thoughthas been discussed within the framework of the relationship between ICT and dispositif. The reproduction of subjectivity with digital technologies is discussed by compariing tradational and digital forms of portrait art. The subject’s constant attachment to digital Technologies is an experience of digital subjectivity The most subjective place of the subject as a rezult of this experience;İts face changes At this point especially portrait production tools dispositively shape “subjectivity.” At this point, especially portrait production tools dispositively shape “subjectivity.”At this point, portrait and digital portrait production tools, which are a representation of the face: DALL-E, Midjourney, Meta Spark and Instagram, Drawanyone constitute the limitation of the thesis. The structure of the means of production, how the production process takes place, the producing subject, the produced object; How the “experience of subjectivity” occurs is key to understanding the “posthuman subject” as a result of this.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Öznellik, Özne, Bilişim iletişim teknolojileri, Portre, Posthümanizm, Subjectivity, Subject, Posthumanism, Face, Information Communication Technologies
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Kösem İşık, C. (2023). Bilişim iletişim teknolojileri ve bir etkileşim biçimi olarak öznellik / Information and communication technologies and subject as a form of interaction. (Yayımlanmamış DoktoraTezi). Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
