Mizofoninin pekiştirmeye duyarlılık teorisi sistemleri, bilişsel duygu düzenleme stratejileri ve mükemmeliyetçilik ile ilişkileri

Küçük Resim Yok

Tarih

2023

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

T.C. Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Araştırma projeleri

Organizasyon Birimleri

Dergi sayısı

Özet

Mizofoni, genellikle diğer insanlar tarafından üretilen belirli seslere (örn. yemek yeme sesleri) karşı azalmış toleransla karakterize bir bozukluktur ve bireylerin yaşamlarını pek çok farklı alanda olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Buna karşın, yeterince araştırılmamıştır ve psikiyatrik tanı sınıflandırma sistemlerinde yer almamaktadır. İlişkili özelliklerin belirlenmesi, söz konusu bozukluğun temelindeki mekanizmaların anlaşılması açısından önemli görünmektedir. Bu araştırmada, mizofoninin pekiştirmeye duyarlılık teorisi sistemleri, bilişsel duygu düzenleme stratejileri ve mükemmeliyetçilik ile ilişkileri incelenmiştir. Bu doğrultuda, Mizofoni Ölçeği, Pekiştireç Duyarlılık Ölçeği, APS-R Mükemmeliyetçilik Ölçeğinin Kısa Formu ve Bilişsel Duygu Düzenleme Ölçeği kullanılmıştır. Katılımcıların (N=322) %22’sinde klinik açıdan anlamlı olarak değerlendirilebilecek mizofoni düzeyi tespit edilmiştir. Ayrıca mizofoni düzeyinin kadınlarda erkeklere göre, tedavi gerektiren psikolojik rahatsızlık geçmişi olanlarda ise olmayanlara göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Mizofoni ile davranışsal inhibisyon, dövüş-kaç-don sistemi bileşenlerinden kaçma ve donma tepkisi, mükemmeliyetçiliğin standartlar ve çelişki boyutları, uyumsuz bilişsel duygu düzenleme stratejileri (kendini suçlama, diğerlerini suçlama, ruminasyon, felaketleştirme) ve bazı uyumlu bilişsel duygu düzenleme stratejileri (planlamaya yeniden odaklanma, kabul) arasında pozitif ilişkiler saptanmıştır. Bunun yanı sıra, uyumsuz mükemmeliyetçilerin mizofoni düzeyinin hem uyumlu mükemmeliyetçilerden hem de mükemmeliyetçi olmayanlardan daha yüksek olduğu görülmüştür. Cinsiyet ve psikolojik rahatsızlık geçmişi değişkenleri kontrol edildiğinde, davranışsal inhibisyon ve uyumsuz mükemmeliyetçiliği temsil eden çelişki, mizofoninin anlamlı yordayıcıları olarak belirlenmiştir.
Misophonia is a disorder characterized by decreased tolerance to specific sounds (e.g. sounds of eating) typically produced by other people, and may negatively affect individuals’ lives in numerous domains. However, it is underexplored and not included in psychiatric diagnostic classification systems. Identifying the associated traits appears to be crucial for gaining insight into the underlying mechanisms of the aforementioned disorder. In this study, the relationship between misophonia and reinforcement sensitivity theory systems, cognitive emotion regulation strategies, and perfectionism were examined. Accordingly, the Misophonia Questionnaire, Reinforcement Sensitivity Questionnaire, Short Almost Perfect Scale and Cognitive Emotion Regulation Questionnaire were used. Misophonia levels that can be considered clinically significant were detected in 22% of the participants (N=322). Moreover, it was observed that the level of misophonia was higher in women than in men and in those with a history of psychological disturbances requiring treatment than in those without a history of psychological disturbances. Positive correlations were found between misophonia and behavioral inhibition, flight and freeze responses which are components of the fight-flight-freeze system, standards and discrepancy dimensions of perfectionism, maladaptive cognitive emotion regulation strategies (self-blame, blaming others, rumination, catastrophizing) and some adaptive cognitive emotion regulation strategies (refocus on planning, acceptance). Furthermore, it was observed that maladaptive perfectionists had a higher levels of misophonia than both adaptive perfectionists and non-perfectionists. When the variables of gender and history of psychological disturbance were controlled, behavioral inhibition and discrepancy (representing the maladaptive side of perfectionism) were found to be significant predictors of misophonia.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Mizofoni, Davranışsal inhibisyon, Dövüş-kaç-don, Uyumsuz mükemmeliyetçilik, Bilişsel duygu düzenleme, Misophonia, Behavioral inhibition, Fight-flight-freeze, Maladaptive perfectionism, Cognitive emotion regulation

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Ercan, T. (2023). Mizofoninin pekiştirmeye duyarlılık teorisi sistemleri, bilişsel duygu düzenleme stratejileri ve mükemmeliyetçilik ile ilişkileri / Relationships of misophonia with reinforcement sensitivity theory systems, cognitive emotion regulation strategies and perfectionism. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.