Endüstri kentlerinde bütüncül koruma yaklaşımları: Zonguldak kömür havzası örneği

dc.authorid0009-0004-3174-6654
dc.authorid0000-0001-5531-8647
dc.contributor.authorBayram, Neslihan
dc.contributor.authorKıraç, A.Binnur
dc.date.accessioned2024-12-12T14:27:03Z
dc.date.available2024-12-12T14:27:03Z
dc.date.issued2024
dc.departmentFakülteler, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi, Mimarlık Bölümü
dc.description.abstractSanayi Devrimi ve buharlı makinelerin icadı dünyada kömür üretimini hızlandırmış ve önemli bir hale getirmiştir. 1800'lü yılların başlarında bu kömür ihtiyacını Avrupa'dan sağlayan Osmanlı İmparatorluğu 1830'lara gelindiğinde yabancı sermayelerden de destek alarak Zonguldak'ta bulunan taş kömürü havzasında çalışmalar yapmaya başlamıştır. Bu çalışmalar sonucunda 1850'lerde Zonguldak'ta kömür üretimine başlanmıştır. Zonguldak Kömür Havzası kömür üretimi öncesi, sonrası ve günümüz olarak üç döneme ayırılmıştır. 1800'lerden önce, yani kömür üretimi öncesinde, günümüz Zonguldak kent merkezi sınırlarında bir yerleşim olmadığı ve yalnızca limanların kullanıldığı bilinmektedir, 1800'lerde kömürün bulunması ve çıkarılmaya başlaması ile birlikte kentleşme süreci başlamıştır. Zonguldak Kömür Havzası'ndan çıkarılan kömür Zonguldak Limanı'ndan başta İstanbul olmak üzere kullanım alanlarına ulaşmıştır. Kömürün çıkarılmasından limana kadar olan tüm yolculuğu demiryollarıyla sağlanmıştır. Tüm ana kömür işletmeleri, liman ve hatta ocakların içi demiryolu ve dekovil hatları ile bağlıdır. Zamanla bu üretim ve ulaşım sistemi çevresinde idari yapılar, hastaneler, okullar ve lojmanlar da yerini almış ve kent gelişmiştir. Bunun yanında, demiryolunun çevresinde kömürü ve kömürün yan ürünlerini kullanan Çatalağzı Termik Santrali ve Ateş Tuğla Fabrikası gibi diğer endüstri yapıları da yerini almıştır. 21. yüzyılın başlarına kadar büyümeye ve üretmeye devam eden bu sistem 2000'lerde başlayan üretim azalması ve özelleştirme politikaları gibi sebeplerle küçülmeye başlamıştır. Bölgede gün geçtikçe azalan üretim ve dolaylı olarak işçi sınıfı nedeniyle 1900'lerin ikinci yarısında kent olan yerler günümüzde kırsallaşmaya hatta çöküntü alanlarına dönüşmeye başlamıştır.
dc.identifier.citationBayram, N. ve Kıraç, A.B. (2024). Endüstri kentlerinde bütüncül koruma yaklaşımları: Zonguldak kömür havzası örneği, Lisansüstü Araştırmalar Sempozyumu I Bildiri Özetleri E-Kitabı, Edgü, Erincik ve Özgüven, Yekta (ed.), T.C. Maltepe Üniversitesi, s.13.
dc.identifier.startpage13
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12415/12998
dc.language.isotr
dc.publisherT.C.Maltepe Üniversitesi
dc.relation.ispartofLisansüstü Araştırmalar Sempozyumu I Bildiri Özetleri E-Kitabı
dc.relation.publicationcategoryKitap - Ulusal
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subjectBütüncül Koruma
dc.subjectDemiryolu
dc.subjectMaden Mirası
dc.subjectZonguldak
dc.titleEndüstri kentlerinde bütüncül koruma yaklaşımları: Zonguldak kömür havzası örneği
dc.typeBook
dspace.entity.typePublication

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Yükleniyor...
Küçük Resim
İsim:
Neslihan Bayram_A.Binnur Kıraç.pdf
Boyut:
573.5 KB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Tam Metin / Full Text
Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim Yok
İsim:
license.txt
Boyut:
1.17 KB
Biçim:
Item-specific license agreed to upon submission
Açıklama: